Πάνω από 600 εκατομμύρια χρόνια πριν, η Γη ήταν τόσο κρύα που το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς της καλύφθηκε από πάγο. Ωστόσο, αυτή η «χιονόμπαλα» ήταν πιο «λιωμένη» από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο και το Reuters.
Κλιματολογικές και γεωλογικές μελέτες περιγράφουν έναν πλανήτη, σήμερα μπλε, που θα φαινόταν λευκός σε έναν παρατηρητή από το διάστημα.
Αυτές οι μελέτες βασίζονται στα κοιτάσματα που άφησαν πίσω τους οι παγετώνες εκείνης της εποχής, που εντοπίστηκαν κοντά στον Ισημερινό. Αν ο πάγος κατάφερε να φτάσει σε αυτό το γεωγραφικό πλάτος από τους πόλους, είναι επειδή το μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη ήταν καλυμμένο με αυτόν.
Ωστόσο, αυτό το σενάριο αμφισβητήθηκε από καιρό από γεωλόγους και κλιματολόγους, πεπεισμένους για την παρουσία μεγάλων περιοχών λιωμένου χιονιού ή ακόμα και ωκεανών, που θα επέτρεπαν την απορρόφηση οξυγόνου από την ατμόσφαιρα στο νερό, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη της ζωής.
Η μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications υποστηρίζει αυτή τη θεωρία, υποδηλώνοντας την ύπαρξη οάσεων στην παγωμένη τούνδρα σε πιο βόρεια γεωγραφικά πλάτη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.
Οι ερευνητές έφεραν στο φως, στον γεωλογικό σχηματισμό του Nantuo (νότια Κίνα), ένα λεπτό στρώμα ιζηματογενούς πετρώματος που θα ήταν υποθαλάσσιο κατά τη διάρκεια του Μαρινοϊκού παγετώνα, περίπου 650 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Η ανάλυση αυτών των πετρωμάτων, στα οποία παρατηρήθηκε η παρουσία σιδήρου και αζώτου, επέτρεψε το συμπέρασμα της παρουσίας οξυγόνου στα νερά και των μορφών ζωής (που παρήγαγαν το άζωτο).
«Βρήκαμε στοιχεία μη παγετωδών συνθηκών στα μεσαία βόρεια παλαιογεωγραφικά πλάτη», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Huyue Song, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα, αναφερόμενος σε γεωγραφικά πλάτη που αντιστοιχούν σε μια αρχαία γεωλογική εποχή. «Μέχρι στιγμής, έχουμε βρει μόνο μη παγετώδεις περιοχές σε θερμότερες περιισημερινές περιοχές», πρόσθεσε.
Αντί για μια «στενή ζώνη χωρίς πάγο» στον Ισημερινό, η Γη μπορεί να είχε «εκτεταμένες, πιο πολυάριθμες μη παγετώδεις περιοχές», σύμφωνα με τον Huyue Song, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Γεωεπιστημών της Γουχάν στην Κίνα.
Η Γη σχηματίστηκε πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Οι πρώτοι μονοκύτταροι οργανισμοί εμφανίστηκαν κάποια στιγμή κατά τα πρώτα δισεκατομμύρια χρόνια της ύπαρξης του πλανήτη. Οι πολυκύτταροι οργανισμοί σχηματίστηκαν αργότερα, ίσως πριν από 2 δισεκατομμύρια χρόνια. Αλλά μόνο μετά την Κρυογενική επέστρεψαν οι θερμότερες συνθήκες, ανοίγοντας το δρόμο για μια ταχεία επέκταση διαφόρων μορφών ζωής, περίπου 540 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Πολυκύτταροι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των κόκκινων φυκών, των πράσινων φυκιών και των μυκήτων εμφανίστηκαν πριν από την Κρυογενή και επέζησαν της «χιονόμπαλας» της Γης.
Η Κρυογενική Εποχή (Παγετώνων) ήταν πολύ πιο σοβαρή από την πιο πρόσφατη εποχή των παγετώνων που επέζησαν οι άνθρωποι, η οποία τελείωσε πριν από περίπου 10.000 χρόνια.
Οι επιστήμονες προσπαθούν να κατανοήσουν καλύτερα την αρχή της «χιονόμπαλας» της Γης. Πιστεύουν ότι μια πολύ μειωμένη ποσότητα θερμότητας του Ήλιου έφτασε στη συνέχεια στην επιφάνεια του πλανήτη ενώ η ηλιακή ακτινοβολία απορρίφθηκε από τα καλύμματα πάγου. “Τα επίπεδα ατμοσφαιρικού διοξειδίου του άνθρακα πιστεύεται ότι έπεσαν λίγο πριν από αυτά τα γεγονότα, προκαλώντας τη διαστολή των πολικών πάγων και επομένως περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία αντανακλάται πίσω στο διάστημα και οι πολικοί πάγοι επεκτάθηκαν ακόμη περισσότερο. Η Γη έχει εξελιχθεί σε κατάσταση γήινη χιονόμπαλα», δήλωσε ο γεωβιολόγος Shuhai Xiao από το Virginia Tech των Ηνωμένων Πολιτειών, συν-συντάκτης της μελέτης.
Η ανακάλυψη της κινεζικής τοποθεσίας προστίθεται σε αυτήν των τοποθεσιών στην Αυστραλία ή τη Βραζιλία, οι οποίες υποδηλώνουν ότι η ζωή θα μπορούσε να έχει αναπτυχθεί σε αληθινές θερμοκοιτίδες σε μια σε μια επιφάνεια γης που θα ήταν σε μεγάλο βαθμό παγωμένη.
Αυτές οι πιο εύκρατες περιοχές θα είχαν βοηθήσει μια «ταχεία ανάκτηση της βιόσφαιρας» στο τέλος της εποχής των παγετώνων, η οποία συνέβη πριν από περισσότερα από 700 εκατομμύρια χρόνια και διήρκεσε περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια.
Οι ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν για τέσσερα χρόνια στην περιοχή Shennongjia (επαρχία Hebei, ανατολική Κίνα). Αυτά τα αποτελέσματα θα συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του κλίματος του πλανήτη, πρόσθεσε ο καθηγητής Huyue Song.
Παρόλο που η περίοδος που μελετήθηκε φαίνεται πολύ μακρινή, ο Huyue Song σημειώνει ότι μπορεί να είναι πλούσια σε μαθήματα σε μια εποχή που ο πλανήτης αντιμετωπίζει μεγάλη κλιματική αλλαγή. «Μας δίνει μια εικόνα για το πώς η ζωή επιβιώνει από μεγάλα κλιματικά γεγονότα», είπε. «Ένα θέμα που θα γίνει ακόμα πιο επίκαιρο με την εντατικοποίηση της κλιματικής αλλαγής», πρόσθεσε ο ερευνητής.
