Τι λένε οι έρευνες
Τα μεγαλόσωμα ζώα τείνουν να ζουν περισσότερο από τα μικρόσωμα. Σκεφτείτε τον Αφρικανικό ελέφαντα, που μπορεί να φτάσει τα 60 έτη ελεύθερος στη φύση, ενώ πολλά ποντίκια ζουν μόλις 1 με 2 χρόνια.
Όσον αφορά το προσδόκιμο επιβίωσης σκύλων διαφορετικών φυλών, όμως, τείνει να ισχύει το αντίθετο. Οι σκύλοι χαρακτηρίζονται από τεράστια ποικιλία μεγεθών και χαρακτηριστικών, από το τεράστιο Μαστίφ μέχρι το μικροσκοπικό Τσιουάουα. Οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα μικρόσωμα σκυλάκια ζουν περισσότερο από τα μεγαλόσωμα. Πιο συγκεκριμένα, οι σκύλοι γενικά ζουν κατά μέσο όρο 12,5 έτη, ενώ σύμφωνα με μια έρευνα οι μικρόσωμοι σκύλοι ζουν κατά μέσο όρο 12,7 έτη, και οι μεγαλόσωμοι 11,9 έτη. Πρόκειται για μια μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης κατά 20%.
Οι επιστήμονες έχουν διάφορες θεωρίες σχετικά με τις αιτίες αυτού του φαινομένου. Παρόλα αυτά, δεν έχουν καταλήξει με σιγουριά σε μία μοναδική εξήγηση, και φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις μετράει η συμβολή πολλών διαφορετικών παραγόντων.
Ας δούμε τις θεωρίες που επικρατούν και έχουν ως σκοπό να εξηγήσουν τη διαφορά ανάμεσα στο προσδόκιμο επιβίωσης ενός μικρόσωμου κι ενός μεγαλόσωμου σκύλου.
1. Οι μεγαλόσωμοι σκύλοι γερνούν πιο γρήγορα
Στα πλαίσια μιας έρευνας μεγάλης κλίμακας μελετήθηκαν τα μοτίβα ανάπτυξης των διαφορετικών φυλών χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν από 56.000 σκύλους. Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι οι πιο μεγαλόσωμοι σκύλοι γερνούν γρηγορότερα από τους μικρόσωμους. Ποσοτικοποίησαν τη διαδικασία της γήρανσης ως εξής: 1 μήνας αφαιρείται από το προσδόκιμο επιβίωσης για κάθε αύξηση βάρους της τάξης των 2 κιλών περίπου.
Η συγκεκριμένη θεωρία αποτελεί μια στατιστική εξήγηση των δεδομένων, αλλά δεν παρέχει συγκεκριμένη αιτιολογία. Φυσικά, οι επιστήμονες είχαν ανέπτυξαν θεωρίες σχετικά με το τι προκαλεί τη διαφορά αυτή. Υπέθεσαν ότι η γρηγορότερη γήρανση καθιστά τους μεγαλόσωμους σκύλους πιο ευάλωτους σε ασθένειες που σχετίζονται με την προχωρημένη ηλικία, πιο γρήγορα απ’ ότι τους μικρόσωμους. Ακόμα, η γρήγορη ανάπτυξη μπορεί να δημιουργεί σε κάποιους σκύλους προδιάθεση για καρκίνο.
2. Διαφοροποίηση στη συχνότητα εμφάνισης ασθενειών ανάλογα με το μέγεθος
Μια άλλη εξήγηση σχετικά με τη διαφοροποίηση των προσδόκιμων επιβίωσης σκύλων διαφορετικών μεγεθών βασίζεται στις διαφορετικές συχνότητες εμφάνισης ασθενειών ανάλογα με το μέγεθος. Μία έρευνα εντόπισε μοτίβα σύμφωνα με τα οποία η συχνότητα εμφάνισης κάποιων ασθενειών σχετίζεται με τις διαφορές στο μέγεθος και στην ηλικία των σκύλων. Βρέθηκαν θετικές συνδέσεις ανάμεσα στο μέγεθος ενός σκύλου και στη συχνότητα εμφάνισης δερματικών, ορθοπεδικών, γαστρεντερικών, και νευρολογικών προβλημάτων κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα περιλάμβανε τον κίνδυνο εμφάνιση καρκίνου, ο οποίος ήταν σημαντικά μεγαλύτερος στις πιο μεγαλόσωμες φυλές σκύλων. Ειδικοί από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας, οι οποίοι ανέλυσαν τα δεδομένα, θεώρησαν ότι αυτή η σχέση ανάμεσα στο μέγεθος και στο προσδόκιμο επιβίωσης ενός σκύλου μπορεί να οφείλεται σε μια εξελικτική καθυστέρηση στις άμυνες του οργανισμού ενάντια στον καρκίνο.
3. Καθαρόαιμοι και ημίαιμοι σκύλοι
Μια άλλη έρευνα ανέλυσε δεδομένα που συλλέχθηκαν από 2.370.078 σκύλους στις ΗΠΑ, και τα οποία αφορούσαν διαφορετικούς παράγοντες που σχετίζονταν με τον τρόπο ζωής. Οι ερευνητές κατέληξαν ότι οι ημίαιμοι σκύλοι ζουν περισσότερο από τους καθαρόαιμους. Η γενετική ποικιλομορφία αποτελεί μια πιθανή εξήγηση γι’ αυτό το φαινόμενο. Οι καθαρόαιμοι σκύλοι εκπροσωπούν μικρότερη ποικιλία γονιδίων, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο κληρονομικών παθήσεων.
Οι επιλεκτικές διασταυρώσεις, επίσης, φέρουν το ρίσκο επικίνδυνων μεγαλλάξεων. Για παράδειγμα, η διαφοροποίηση του σκούρου τριχώματος στα Standard Poodles συχνά συνοδεύεται από έναν συγκεκριμένο τύπο καρκίνου του δέρματος. Υπάρχουν, ακόμα, και οι κίνδυνοι που συνοδεύουν τις αιμομιξίες, οι οποίες μπορεί να παρουσιάσουν εξαιρετικά επιβλαβή αποτελέσματα, όπως είναι ο κίνδυνος πρώιμου θανάτου, και τα χαμηλά επίπεδα επιβίωσης νεογνών. Σύμφωνα με τα παραπάνω ευρήματα, φαίνεται ότι οι γενετικοί παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο προσδόκιμο επιβίωσης των σκύλων.
4. Βραχυκεφαλικές και μη βραχυκεφαλικές φυλές
Σύμφωνα με έρευνες, οι σκύλοι που ανήκουν σε βραχυκεφαλικές φυλές (Pugs, Γαλλικά Bulldog, κ.α.), έχουν μικρότερο προσδόκιμο επιβίωσης από αυτούς που ανήκουν σε μη βραχυκεφαλικές φυλές. Τα σκυλάκια αυτά αποτελούν την εξαίρεση στον κανόνα που θέλει τους μικρόσωμους σκύλους να ζουν κατά μέσο όρο περισσότερο απ’ ότι οι μεγαλόσωμοι. Οι σκύλοι που ανήκουν σε βραχυκεφαλικές φυλές συχνά εμφανίζουν προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα.
5. Στειρωμένοι και αστείρωτοι σκύλοι
Άλλος ένας λόγος που κάποιοι σκύλοι ζουν περισσότερο από τους υπόλοιπους σχετίζεται με την αναπαραγωγική τους κατάσταση. Γενικότερα οι έρευνες δείχνουν ότι το προσδόκιμο επιβίωσης είναι υψηλότερο σε στειρωμένους σκύλους απ’ ότι σε αστείρωτους. Οι στειρωμένοι σκύλοι διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο μεταδοτικών ασθενειών και καρκίνων που συνδέονται με τα αναπαραγωγικά όργανα.
6. Τρόπος ζωής
Παράγοντες που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής μπορούν επίσης να επηρεάσουν το προσδόκιμο επιβίωσης του σκύλου σας. Σχεδόν το 60% των σκύλων είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, όπως καρδιοπάθειες και διαβήτη. Οι έρευνες έχουν αναδείξει ότι κινδυνεύουν από την παχυσαρκία διάφορες φυλές, μεταξύ άλλων τα Golden Retriever, τα Dachshund, και τα Cocker Spaniel. Πρόκειται, λοιπόν, για μία πάθηση που δεν εξαρτάται από το μέγεθος του σκύλου. Επίσης, ο τρόπος ζωής και η ποιότητα της φροντίδας που παρέχει ο κηδεμόνας, σχετίζεται άμεσα με το προσδόκιμο επιβίωσης ενός σκύλου.
