Κάθε τόσο έρχεται στη δημοσιότητα η δεκαετία του ’40. Ζούμε το παράδοξο σε αυτή τη χώρα, να ξέρουμε λίγα από τα γεγονότα, αλλά να έχουμε όλοι μία άποψη και μία ερμηνεία για το τι συνέβη. Αυτό ίσως να έχει να κάνει με την πολιτικοποίηση του παρελθόντος στα κομματικά αφηγήματα μετά το ’74, παρ’ όλα αυτά παραμένει παράδοξο ότι ασχολούμαστε τόσο με το ιστορικό παρελθόν. Λες και μας επηρεάζει ακόμα, λες και μπορεί να δώσει απαντήσεις στο σήμερα.
Το λέγαμε αυτές τις ημέρες με αφορμή και τη συζήτηση που έγινε στην πόλη για το κάψιμο των φακέλων. Ακόμα και σε πράγματα που πονάνε- και η δεκαετία του ’40 γέννησε πολύ πόνο- η ιστορική έρευνα και οι καθαρές κουβέντες με βάση την αλήθεια, βοηθάνε στο να μειωθεί ο πόνος και να περάσουμε στα επόμενα στάδια του πένθους και της αποδοχής. Ακόμα περισσότερο που οι σημερινές γενιές μόνο σαν άκουσμα και από διαβάσματα έχουν πρόσβαση σε αυτό το παρελθόν.
Εκεί που πρέπει να στραφεί το ενδιαφέρον είναι στον εκσυγχρονισμό της πολιτικής. Μόνο σύγχρονοι πολιτικοί και κόμματα μπορούν να παράγουν και νέα πολιτική που δεν θα χρειάζεται τις αναπαραστάσεις του παρελθόντος και τα δάνεια της ιστορίας ως δεκανίκια για να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα του παρόντος.
Αντίθετα, αυτό που βλέπουμε στην ελληνική πολιτική σκηνή ακόμα είναι τα ήθη και τους τρόπους των παλιότερων δεκαετιών, με την πολιτική να διασυνδέεται με τις πελατειακές σχέσεις, με την εμμονή στην εκλογή και τη σταυροδοσία και με δυναμικό που περνάει τις ώρες του άεργο στις καφετέριες πολιτικολογώντας στον αέρα χωρίς καμία αίσθηση της πραγματικότητας που ζουν οι άνθρωποι γύρω τους.
Ίσως να υπερβάλλουμε εδώ και να μη βλέπουμε τις αλλαγές που έχουν επέλθει. Παρ’ όλα αυτά, ας παραδεχθούμε ότι στην χώρα μα πολιτική είναι ακόμα ένα σύνολο από στερεότυπα, σύμβολα και λόγια άνευ αντικρίσματος μαζί με μία εμμονή στα πρόσωπα, κι όλα αυτά μαζί χωρίς την αξιολόγηση από την άσκηση των πολιτικών και χωρίς διασύνδεση με κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις των καιρών. Αν είναι έτσι, που είναι σε μεγάλο βαθμό, καταλαβαίνουμε και γιατί είναι τόσο εύκολη η παραπομπή σε σχήματα του παρελθόντος που προσφέρουν ακόμα την ασφάλεια ενός διαμεσολαβημένου από σημερινές αναγνώσεις αφηγήματος, βολικό όταν δεν έχεις κανένα αφήγημα για το παρόν και το μέλλον της πόλης σου ή της χώρας. Αντίθετα, αν θέλαμε όλοι να γίνουμε πιο χρήσιμοι θα επιδιώκαμε ακόμα καλύτερη και περισσότερη έρευνα στην ιστορία μας ώστε τα συμπεράσματα να μας βοηθούν στο να μην επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη και να προωθούμε τις καλύτερες των παραδόσεων που κληρονομήσαμε.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
