Η 18η Μαΐου ορίστηκε το 1977 ως Διεθνής Ημέρα Μουσείων
Το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM), επιθυμώντας να αναδείξει το ρόλο των Μουσείων στη σύγχρονη κοινωνία, όρισε από το 1977 τη 18η Μαΐου ως Διεθνή Ημέρα Μουσείων. Το μήνυμα αυτής της επετείου είναι «να γίνουν τα Μουσεία φορείς πολιτισμικών ανταλλαγών, με σκοπό την ανάπτυξη της μόρφωσης και της αμοιβαίας κατανόησης, τη συνεργασία και την ειρήνη ανάμεσα στους λαούς». Η είσοδος στα μουσεία είναι ελεύθερη.
Η 18η Μαΐου είναι αφιερωμένη κάθε χρόνο σε ένα συγκεκριμένο θέμα που αφορά στα μουσεία και στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς. Το θέμα του φετινού εορτασμού (2021) είναι: «Το Μέλλον των Μουσείων: Αναστοχασμός και Επανεκκίνηση». Με την ευκαιρία του εορτασμού της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, το Δ.Σ. του Ελληνικού Τμήματος του ICOM επέλεξε το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο ως τιμώμενο μουσείο για το 2021.
Το μήνυμα του ICOM για την Διεθνή Ημέρα Μουσείων 2021
Το 2020 η κρίση του Covid-19 αιφνιδίασε και έπληξε με πρωτοφανή και βίαιο τρόπο ολόκληρο τον πλανήτη, επηρεάζοντας κάθε πτυχή της ζωής μας, τις σχέσεις με τους συνανθρώπους μας, καθώς και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τους χώρους κατοικίας και εργασίας. Παράλληλα, διογκώθηκαν προβλήματα που ήδη υπήρχαν, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τη δομή των κοινωνιών μας. Έτσι σήμερα η ανάγκη για ισότητα είναι περισσότερο επιτακτική από ποτέ.
Η λειτουργία των μουσείων έχει επηρεαστεί βαθύτατα από όλες τις παραπάνω αλλαγές, αλλά και γενικότερα ο χώρος του πολιτισμού έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλον τομέα, με σοβαρότατες οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές επιπτώσεις, τόσο βραχυπρόθεσμες όσο και μακροπρόθεσμες.
Από την άλλη πλευρά, η παγκόσμια κρίση λειτουργεί και ως καταλύτης για την προώθηση σημαντικών αλλαγών που είχαν ήδη δρομολογηθεί και αφορούν ιδιαίτερα την ψηφιοποίηση των μουσειακών συλλογών και την
αναζήτηση νέων μεθόδων για την απόκτηση εμπειριών και τη διάχυση της πολιτισμικής δημιουργίας.
Σε μια ιδιαίτερα σημαντική καμπή για την κοινωνία μας, τα μουσεία καλούνται να γίνουν πρωτοπόροι στη νέα εποχή. Είναι η πλέον κατάλληλη στιγμή να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με το κοινό, να αναζητήσουν νέους ορίζοντες και να επιβεβαιώσουν με αποφασιστικό τρόπο τον ουσιαστικό και καθοριστικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν για ένα δίκαιο και βιώσιμο μέλλον.
Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι – περισσότερο από ποτέ άλλοτε – να υπερασπιστούμε τη δημιουργική δύναμη του πολιτισμού, ως μοχλού επανεκκίνησης και αλλαγής στην μετά-Covid εποχή. Λαμβάνοντας υπόψη την παρατεταμένη δυσμενή υγειονομική συγκυρία, η Διεθνής Ημέρα Μουσείων 2021 θα εορταστεί και φέτος ψηφιακά.
