Τοποθέτηση του Περιφερειάρχη, Αλ. Καχριμάνη, στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για το «Δίκτυο Σταθμών Μεταφόρτωσης»
Η «πορεία υλοποίησης της πράξης: Δίκτυο Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) Περιφέρειας Ηπείρου (Α΄ φάση) και διαχείριση των απορριμμάτων στην Ήπειρο», ήταν το μοναδικό θέμα της σημερινής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Ηπείρου, μετά από κοινή εισήγηση των παρατάξεων της Αντιπολίτευσης.
Στην τοποθέτησή του ο Περιφερειάρχης αναφέρθηκε στο ιστορικό του έργου των ΣΜΑ, στους λόγους που καθυστερεί η παράδοσή τους, αλλά και στην ευθύνη που έχει για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού, έως ότου αυτού περιέλθουν στην αρμοδιότητα του ΦοΔΣΑ.
Στην αρχή της τοποθέτησής του ο Περιφερειάρχης απάντησε και σε διάφορα ζητήματα που τέθηκαν από την εισηγήτρια Περιφερειακή Σύμβουλο της «Λαϊκής Συσπείρωσης», θέτοντας και συγκεκριμένα ερωτήματα.
Συγκεκριμένα ανέφερε:
«Εισαγωγικά θέλω να κάνω ορισμένες παρατηρήσεις:
Πρώτον δε νομίζω να υπάρχει συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου στο οποίο να μην έχει γίνει αναφορά εκ μέρους μου σε ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Δεύτερον, τα έγγραφα που δήθεν «κρύβαμε» ήταν αναρτημένα εδώ και χρόνια στη Διαύγεια. Οι όποιες αποφάσεις για παρατάσεις λαμβάνονται από την Οικονομική Επιτροπή.
Ακόμη και χθες μας εγκαλέσατε ότι παρά την εισαγγελική παραγγελία δεν σας δώσαμε «ουσιώδη έγγραφα». Εμείς σας έχουμε στείλει ότι υπάρχει διαθέσιμο και όχι ο, τι μπορεί να φαντάζετε ο καθένας.
Ισχυρίζεστε ότι δεν έχετε ενημέρωση για τη διένεξη μεταξύ Περιφέρειας και εταιρείας αναφορικά με την ποινική ρήτρα των 690.000 ευρώ που επέβαλλε η Περιφέρεια, αλλά και για την απαίτησή της για αποζημίωση 3.800.000 ευρώ για απώλειες εσόδων.
Με δεδομένο ότι δεν έχετε ενημερωθεί από την Περιφέρεια, προκύπτει ένα ερώτημα: Από ποιόν ακριβώς ενημερωθήκατε για το περιεχόμενο των σχετικών εγγράφων; Μήπως από τον ιδιώτη;
Και έρχεστε εδώ και μας εγκαλείτε γιατί επιβάλλαμε ποινική ρήτρα 690.000 ευρώ και επειδή αρνούμαστε να καταβάλλουμε τα 3.800.000 ευρώ στην εταιρεία;
Η ποινική ρήτρα επιβλήθηκε επειδή δεν παραδόθηκε στην ώρα του το εργοστάσιο για κανονική λειτουργία. Προβλέπεται από τη σύμβαση 50.000 ευρώ εφάπαξ και επιπλέον 10.000 ευρώ για κάθε ημέρα καθυστέρησης.
Εμείς προστατεύουμε τα συμφέροντα της Περιφέρειας, των δημοτών και το αποδεικνύουμε καθημερινά στην πράξη και με κόστος. Μέλημά μου είναι να πληρώνεται η εταιρία αυτά που δικαιούται, ούτε ευρώ παραπάνω.
Εσείς τι ακριβώς ζητάτε: να ανακληθεί η ποινική ρήτρα και να πληρώσουμε την αποζημίωση που ζητά η εταιρία ώστε να σταματήσει η διαιτησία;
Απαντήστε μας και εδώ είμαστε να το αποφασίσουμε.»
Το Δίκτυο Σταθμών Μεταφόρτωσης
Στη συνέχεια αναφερόμενος στους Σταθμούς Μεταφόρτωσης ανέφερε, μεταξύ άλλων, τα εξής:
«Ι. Η προγραμματική σύμβαση της Περιφέρειας Ηπείρου με τους τότε τέσσερις συνδέσμους διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων υπογράφτηκε στις 24 Νοεμβρίου 2015. Η υπογραφή της στηρίχτηκε στο Νόμο 4042/2012, που προέβλεπε ότι ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠεΣΔΑ), εκπονείται και υλοποιείται από τον οικείο Περιφερειακό ΦοΣΔΑ, σε περίπτωση δε που δεν υφίσταται ή δεν λειτουργεί Περιφερειακός ΦοΣΔΑ, ο ΠεΣΔΑ εκπονείται και υλοποιείται από την οικεία Περιφέρεια.
Επίσης από το Νόμο 3614/2007 ήταν υποχρεωτική η ύπαρξη Διαχειριστικής Επάρκειας των φορέων υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενων έργων, ώστε να ενταχθούν στο αντίστοιχο πρόγραμμα. Οι τέσσερις σύνδεσμοι τότε όχι μόνο δεν είχαν διαχειριστική επάρκεια, αλλά ούτε και το απαραίτητο προσωπικό για την ελάχιστη γραμματειακή ή λογιστική υποστήριξη.
Η Περιφέρεια Ηπείρου λοιπόν, «δεν αξίωσε, δεν εκβίασε και δεν πήρε» αρμοδιότητες από τους Δήμους, ή τέσσερις τότε Αναγκαστικούς Συνδέσμους. Αντίθετα με τις πρωτοβουλίες και τη δράση της, ουσιαστικά ανέλαβε δυσβάστακτα βάρη, ώστε να προχωρήσει, να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ και να υλοποιηθεί ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Αρχικά με τη δημιουργία της Μονάδας (εργοστασίου) και στη συνέχεια με το δίκτυο των Σταθμών Μεταφόρτωσης, δράσεις και έργα που σε άλλες Περιφέρειες της χώρας, είναι ακόμη σε στάδιο μελέτης.
Εν ολίγοις: Αν δεν υπήρχε η Περιφέρεια Ηπείρου, σήμερα θα βρισκόμασταν σε σημείο εκκίνησης, πολύ χειρότερο από το «μηδέν» και γνωρίζουμε όλοι τι γίνεται σε άλλες περιοχές.
ΙΙ. Η Πράξη (έργο), μετά από πολύμηνη εργασία υπηρεσιών, υπαλλήλων, κ.λ.π. και με την καθοδήγηση της Περιφέρειας Ηπείρου, εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Π.Η. «Υποδομές μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2014-2020» στις 30-6-2017 με την υπ. αριθ. 1049/30-6-2017 απόφαση της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης Ε.Π. Περιφέρειας Ηπείρου. (Η σχετική απόφαση ένταξης, σας έχει αποσταλεί).
Στην ίδια απόφαση, αναφέρεται αναλυτικά το φυσικό αντικείμενο του συνόλου της πράξης, ήτοι κατασκευή επτά σταθμών μεταφόρτωσης απορριμμάτων, με την προμήθεια του αντίστοιχου εξοπλισμού, ώστε να είναι λειτουργικοί (Ζίτσας, Πωγωνίου, Μετσόβου, Άρτας, Γ. Καραϊσκάκη, Ηγουμενίτσας), καθώς και την προμήθεια εξοπλισμού για εκσυγχρονισμό του ΣΜΑ Πρέβεζας.
Ως προς το έργο δε της προμήθειας, αυτή περιλαμβάνει 17 πρέσες απορριμμάτων, 17 χοάνες απόρριψης απορριμμάτων, 47 απορριματοδέκτες (container) κλειστού τύπου, 12 οχήματα μεταφοράς container, 8 γεφυροπλάστιγγες, 6 προκατασκευασμένους οικίσκους και 17 μεταλλικές ράμπες.
ΙΙΙ. Η σύμβαση για την προμήθεια του εξοπλισμού για την δημιουργία των ΣΜΑ στην Περιφέρεια Ηπείρου, με ανάδοχο την Κ/Ξ ENACTA.E. – A. KΑΟΥΣΗΣ Α.Ε., υπογράφηκε στις 15-6-2018, είναι αναρτημένη στο ΚΥΜΔΗΣ και μπορεί ο καθένας να λάβει γνώση του περιεχομένου της. Ρητή πρόβλεψη και η αντίστοιχη συμβατική υποχρέωση του αναδόχου είναι η εξής: “Μετά την εγκατάσταση του εξοπλισμού, θα ακολουθήσει η επί έξι (6) μήνες δοκιμαστική λειτουργία του, που αποτελεί υποχρέωση του αναδόχου. Η δοκιμαστική λειτουργία θα διενεργηθεί σε συνθήκες φόρτου τουλάχιστον 80% του τυπικού προσδοκώμενου κατά την συνήθη λειτουργία του”.
Οι συμβάσεις κατασκευής των παραπάνω επιμέρους ΣΜΑ με τους αντίστοιχους αναδόχους, υπογράφηκαν τους μήνες Μάιο και Ιούνιο του ίδιου έτους (2018) και έκτοτε ξεκίνησε η κατασκευή τους.
‘Έχει αποσταλεί σ΄ όλους τους Περιφερειακούς Συμβούλους αντίγραφο των συμβάσεων, που όλες τους είναι αναρτημένες όπως προβλέπεται και ο καθένας μπορούσε και μπορεί να λάβει γνώση του περιεχομένου τους. Ως εκ τούτου είναι αδιανόητος ο σχετικός ισχυρισμός της παράταξης της ΛΑΙΚΗΣ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ, ότι δεν της χορηγούνται τα σχετικά έγγραφα και δήθεν χρειάστηκε σχετική εισαγγελική παραγγελία.
‘Όλα είναι στο φως, στα πάντα μπορεί να έχει γνώση ο κάθε ενδιαφερόμενος πολίτης, πολύ περισσότερο ένας αιρετός ή παράταξη.
Ως προς την πορεία και το στάδιο υλοποίησης των σταθμών μεταφόρτωσης, σας έχει αποσταλεί έγγραφο της τεχνικής υπηρεσίας της Π.Η, που παρακολουθεί τα αντίστοιχα έργα, ως προς το στάδιο ολοκλήρωσής τους (έχει σχεδόν ολοκληρωθεί το σύνολο των έργων).
Οι σχετικές παρατάσεις που δίνονται (σας έχει αποσταλεί η δοθείσα τελευταία παράταση για κάθε αντίστοιχο έργο, προς σχετική γνώση σας), λαμβάνονται με απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής. Προηγείται σχετική εισήγηση της αρμόδιας τεχνικής υπηρεσίας που παρακολουθεί τα έργα και έγκριση από τη Διαχειριστική Αρχή.
Είναι μια διαδικασία που αφορά το σύνολο σχεδόν των τεχνικών έργων, που εκτελούνται και σε καμιά περίπτωση δεν είναι δυνατόν να συνδεθεί με πράξεις, ενέργειες ή παραλείψεις της Περιφέρειας Ηπείρου και των οργάνων διοίκησης, εκ των οποίων δεν ολοκληρώνονται και δεν παραδίνονται λειτουργικά τα συγκεκριμένα έργα.
Οι παρατάσεις που δίνονται, στηρίζονται στην νομοθεσία (ν.4412/2016) και για λόγους που αναφέρονται στο σχετικό αίτημα –εισήγηση της υπηρεσίας και σε καμία περίπτωση δεν σχετίζονται με την αναφορά και το ερώτημα της Λαϊκής Συσπείρωσης, που ζητά τα πρακτικά συνεδρίασης της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης της προγραμματικής σύμβασης η οποία συγκροτήθηκε από το 2015, με εκπροσώπους και από τους τότε τέσσερις συνδέσμους.
Ακολούθησε το 2017 η ένταξη της πράξης στο πρόγραμμα, το 2018 (μέσα ίδιου έτους), η υπογραφή των σχετικών συμβάσεων και η υλοποίηση των έργων στο στάδιο που αναφέρει η τεχνική υπηρεσία.
Το σημαντικό όμως είναι ότι ήδη από τον Οκτώβριο 2019, συστάθηκε ο «Αναγκαστικός Σύνδεσμος Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Περιφέρειας Ηπείρου» ως ΦΟΣΔΑ. Αυτή είναι η δράση και οι ενέργειες της Περιφέρειας Ηπείρου, που έχει αναλάβει και εξακολουθεί να φέρει στους ώμους της όλο το φορτίο και τη σχετική ευθύνη για την ολοκλήρωση του σχεδιασμού.
Δεν είναι απλώς λαϊκισμός, αλλά «ύβρη» και συκοφαντία, οποιαδήποτε σχετική αιτίαση, αναφορά, ή υπαινιγμός ότι δήθεν η Περιφέρεια Ηπείρου δρα ανασταλτικά στην πλήρη υλοποίηση του έργου, ότι παίζει παιχνίδια, ότι δεν εκχωρεί αρμοδιότητες στον Αναγκαστικό Σύνδεσμο, ότι δεν συνεργάζεται με τα όργανά του και τους Δήμους κ.λ.π..
Τα έργα των Σ.Μ.Α. έχουν αποπερατωθεί εκτός του Γ. Καραϊσκάκη, λόγω απρόβλεπτων γεωλογικών προβλημάτων. Οι όποιες καθυστερήσεις εν πολλοίς οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες χωρίς υπαιτιότητα της Περιφέρειας. Η μεγαλύτερη καθυστέρηση προέκυψε από την αδυναμία σύνδεσής τους με το δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ.
Στο διάστημα αυτό η Περιφέρεια Ηπείρου ανέλαβε επίσης να χρηματοδοτήσει το Δήμο Αρταίων και τον Σύνδεσμο της Διαχειριστικής Ενότητας Άρτα για το κόστος μεταφοράς των απορριμμάτων στη Μονάδα ΑΣΑ.
Παρά ταύτα δεν μεταφέρονταν όλες οι ποσότητες απορριμμάτων, προκαλώντας εκτός των άλλων και σημαντικό πρόβλημα στον όλο σχεδιασμό για τους ΧΥΤΥ, καθώς επιβαρύνονταν και συνεχίζει να επιβαρύνεται ο υπάρχον ΧΥΤΑ.
Όσον αφορά την προσφυγή στη Δικαιοσύνη του Δήμου Νικολάου Σκουφά, αυτή στρέφεται κατά της παρακράτησης χρημάτων από τα δημοτικά τέλη που εισπράττονται μέσω της ΔΕΗ, που ωστόσο προβλέπεται από την προγραμματική σύμβαση που έχει υπογραφεί.
Έχω τονίσει μάλιστα και στο παρελθόν και πρόσφατα, ότι η Περιφέρεια Ηπείρου και η διοίκησή της είναι εδώ, περιμένει, αγωνιά και κατά κυριολεκτικά αδιανόητο τρόπο, αντί οι αρμόδιοι να έρθουν να συνεργαστούν, επιχειρείται να λοιδωρηθεί ανώνυμα ή επώνυμα.
Στη λειτουργία των ΣΜΑ, η Περιφέρεια Ηπείρου, δεν επιθυμεί να παίξει κάποιο άλλο ρόλο, όπως υπονοείται από μερικούς, αλλά επιδιώκει την ολοκλήρωση των έργων που είναι ενταγμένα στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα και βεβαίως να ολοκληρωθεί το περιεχόμενο των συμβάσεων με τη δοκιμαστική λειτουργία από τον ανάδοχο της προμήθειας του εξοπλισμού.
Σε έγγραφο που έχουμε στείλει στον Αναγκαστικό Σύνδεσμο στις 29 Δεκεμβρίου 2019, ρητά αναφέρεται το εξής «…..σας καλούμε εκ νέου να μας γνωρίσετε την ετοιμότητά σας σε προσωπικό (δεν υπάρχει και το ξέρουμε όλοι μας), άλλως λειτουργό για την έναρξη της εξάμηνης δοκιμαστικής λειτουργίας εκάστου ΣΜΑ».
Ο Αναγκαστικός Σύνδεσμος οφείλει να λάβει υπόψη όλα τα παραπάνω και να ενεργήσει αντίστοιχα. Η Περιφέρεια Ηπείρου, που καθημερινά προσφέρει απλόχερα την συνεργασία της στους Δήμους, στον Σύνδεσμο, και σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, είναι εδώ, ώστε να βρουν όλα το δρόμο τους και ο Σύνδεσμος να αναλάβει το δύσκολο έργο που έχει σχετικά με την διαχείριση των απορριμμάτων, ώστε η Ήπειρος να εξακολουθήσει να είναι πρωτοπόρα και στο ως άνω ζήτημα.»