Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την Πέμπτη 9 Μαΐου στην Αρίστη Ζαγορίου εκδήλωση ενημέρωσης και συζήτησης γύρω από το φλέγον ζήτημα της ραγδαίας εξάπλωσης της ασθένειας του πλατάνου που έχει πλήξει πλέον αισθητά και τα πλατανοδάση στον Βοϊδομάτη και τον Αώο.
Η εκδήλωση συνδιοργανώθηκε από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού – Τοπική Επιτροπή Ζαγορίου και το Ίδρυμα Ιωάννου Σαραλή, στο κτίριο της Βιβλιοθήκης του ιδρύματος, στην Αρίστη Ζαγορίου.
Οι ειδικοί ομιλητές Δρ. Παναγιώτης Τσόπελας, Νικολέτα Σουλιώτη και Δρ. Ρήγας Τσιακίρης, ενημέρωσαν τους παρευρισκόμενους στην κατάμεστη αίθουσα του Ιδρύματος Ι. Σαραλή, και συζήτησαν στη συνέχεια μαζί τους, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις.
Κοινός τόπος και των τριών ειδικών, όπως βεβαίως και των συναδέλφων τους σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες που διαθέτουν πλατανοδάση και έχουν υποστεί τις συνέπειες αυτής της καταστροφής, είναι ότι η διασπορά της ασθένειας οφείλεται κυρίως σε ανθρώπινες δραστηριότητες.
Η εξέλιξή της δεν είναι δυνατόν να ανακοπεί χωρίς την ενημέρωση των πολιτών και την λήψη αποτελεσματικών μέτρων που θα τηρηθούν πιστά και απαρέγκλιτα, καθώς η παραμικρή προσβολή ενός πλατάνου από το παθογόνο είναι αναπόφευκτα θανατηφόρα. Κι αυτό ανεξάρτητα της ηλικίας του, η δε διάδοση σε γειτονικά δέντρα μέσω του συχνά συνδεδεμένου ριζικού τους συστήματος είναι σχεδόν βέβαια.
Έγινε επίσης κατανοητό από όλους ότι η αντιμετώπιση, με έλεγχο της εξάπλωσης της ασθένειας του μεταχρωματικού έλκους, είναι ιδιαίτερα δαπανηρή και συχνά δύσκολο να εφαρμοστεί π.χ. σε ποτάμια οικοσυστήματα, λόγω ειδικών συνθηκών στο φυσικό περιβάλλον των δέντρων και τις συνάψεις των ριζών.
Ειδική μνεία έγινε στην επιτακτική αναγκαιότητα για την ανάληψη καμπάνιας ενημέρωσης και εφαρμογή των μέτρων καραντίνας, ειδικά σε περιοχές που παρατηρείται έντονη ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως για παράδειγμα αναψυχής, καθώς εκεί είναι αυξημένος και ο κίνδυνος της ακούσιας μετάδοσης της ασθένειας, αλλά και των ατυχημάτων από καταπτώσεις απονεκρωμένων κλαδιών από άρρωστα δέντρα. Όπως επίσης μεγάλος είναι και ο κίνδυνος της μεταφοράς του θανατηφόρου μύκητα και σε άλλες περιοχές, σαν συνέπεια επαφής τμημάτων ξύλου των μολυσμένων δέντρων με υλικά που χρησιμοποιούν οι επισκέπτες (π.χ. αυτοκίνητα, εργαλεία, ακόμη και παπούτσια κτλ.) καθώς τα σπόρια του παθογόνου επιβιώνουν για πολλά χρόνια στο χώμα.
Τέλος, επιβεβαιώθηκε η σημαντική συμβολή συνεργείων και μηχανημάτων που πραγματοποιούν δημόσια έργα σε παραποτάμια ή ποτάμια περιβάλλοντα, στην ραγδαία διασπορά της ασθένειας, καθώς συχνά επεμβαίνουν χωρίς επίβλεψη από την δασική υπηρεσία και χωρίς τήρηση των πρωτοκόλλων απολύμανσης των εργαλείων και μηχανημάτων.
Η θέση της ΕΛΛΕΤ Ζαγορίου είναι ότι είναι απόλυτα αναγκαίο, όσο και εξαιρετικά επείγον, να γίνουν σεμινάρια εκπαίδευσης και πιστοποίησης των συνεργείων που ασχολούνται με το κλάδεμα και την διαμόρφωση της κόμης των αιωνόβιων πλατάνων των χωριών, πόλεων και διάσπαρτων εκκλησιαστικών ή άλλων μνημείων της υπαίθρου. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι αποτελούν μέρος και του πολιτισμικού τοπίου του Ζαγορίου, Παγκόσμιας πλέον Κληρονομιάς της UNESCO.
Όπως επίσης και να ενεργοποιηθεί εκ νέου η επιτροπή ειδικών για την σύνταξη του Εθνικού Σχεδίου Δράσης που σε συνεργασία με σχετικές υπηρεσίες και φορείς (Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ΔΕΔΔΗΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΤΕΕ, εργολήπτες δημοσίων έργων, περιβαλλοντικές οργανώσεις, ορειβατικούς συλλόγους κτλ.), να προχωρήσουν στον σχεδιασμό και την λήψη κάθε πρόσφορου μέτρου, ώστε να περισωθεί ότι είναι δυνατόν από τους εναπομείναντες πληθυσμούς του μνημειακού και ιστορικού αυτού δέντρου στην Ελλάδα.
