Παρουσία του Υφυπουργού Εθνικής Αμύνη, Αθανασίου Δαβάκη και με βαθιά συγκίνηση και αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας κορυφώθηκαν οι ιστορικές εκδηλώσεις «ΚΑΛΠΑΚΙΑ 2025», που πραγματοποιήθηκαν από τις 18 έως τις 28 Οκτωβρίου στον Δήμο Πωγωνίου, τον τόπο όπου γράφτηκαν οι πρώτες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Κεντρικό άξονα και κορύφωση των εκδηλώσεων αποτέλεσε η μεγάλη Αναπαράσταση της Μάχης του Καλπακίου, που πραγματοποιείται αδιάλειπτα από το 1995 και κρατά ζωντανό το νήμα της Ιστορίας από γενιά σε γενιά.
Με τη συμμετοχή του Συλλόγου Αναβίωσης Ελληνικού Στρατού 1940–41, του Συλλόγου Ευζώνων Προεδρικής Φρουράς και της Ιταλικής Ομάδας Αναβίωσης Le Sentinelle, το Καλπάκι «αναβίωσε» για λίγες ώρες εκείνον τον Οκτώβριο του ’40.
Ο Δήμαρχος του Αδελφοποιημένου Δήμου Αγίας Νάπας, Χρίστος Ζαννέττου, αναφέρθηκε στο Έπος του 1940 και τόνισε παράλληλα ότι η Αδελφοποίηση των δύο Δήμων «είναι συνεργασία ουσίας μεταξύ αδερφών λαών που πολέμησαν για την ελευθερία». Από την πλευρά του ο Αντιδήμαρχος του Αδελφοποιημένου Δήμου Σφακίων κ. Ιωάννης Μπολιώτης υπογράμμισε ότι: «Όλοι οι Έλληνες ενώνονται από κοινή μοίρα, κοινούς αγώνες και αγάπη για την πατρίδα».
Ακολούθησε ομιλία, στο πλαίσιο της συνεργασίας και των co-creation events του Δήμου Πωγωνίου με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και την Ευρωπαϊκή συμμαχία «Artemis», από τον Καθηγητή Βυζαντινής Ιστορίας, Χρήστο Σταυράκο με θέμα: «Η εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου: παρωχημένη ή πάντα μοντέρνα;».
Παράλληλα, ο Δήμαρχος Πωγωνίου προσέφερε τιμητική πλακέτα στο Σύλλογο Αναβίωσης Ελληνικού Στρατού 1940-1941, στο Σύλλογο Ευζώνων Προεδρικής Φρουράς και στην Ιταλική Ομάδα Αναβίωσης «LeSentinelle», ως δείγμα εκτίμησης για τη σημαντική τους συνεισφορά στις ιστορικές εκδηλώσεις «ΚΑΛΠΑΚΙΑ».
Το απόγευμα της Δευτέρας 27 Οκτωβρίου, στο Μνημείο του Μαχητή και παρουσία του Υφυπουργού Εθνικής Αμύνης κ. Αθανασίου Δαβάκη και του Διοικητή 1ης Στρατιάς Αντιστράτηγου κ. Σταύρου Παπασταθόπουλου, τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Ιωαννίνων κ.κ. Μάξιμου, πραγματοποιήθηκε προσκλητήριο νεκρών, κατάθεση στεφάνων, τοπογραφική ενημέρωση από Αξιωματικό της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας και ερμηνεία επετειακών τραγουδιών από τη Στρατιωτική Μουσική Μπάντα της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας.
Στον επετειακό του λόγο ο εκπρόσωπος της προεδρίας της κυβέρνησης, Υφυπουργός Εθνικής Αμύνης, κ. Δαβάκης, αναφέρθηκε στον ηρωισμό των στρατιωτών και δήλωσε: «Εδώ, στο ιστορικό Καλπάκι, δοκιμάστηκε η ψυχή του έθνους μας. Σήμερα θυμόμαστε κι ευγνωμονούμε όλους εκείνους τους στρατιώτες, τους έφεδρους, τους κατοίκους, τους γέροντες και τις γυναίκες, τον απλό λαό που βοήθησε με τον δικό του τρόπο. Όλους τους ανώνυμους ήρωες που έκαναν αυτόν τον τόπο εθνικό σύμβολο. Η λέξη «ΚΑΛΠΑΚΙ» διαπέρασε τα βουνά της Πίνδου κι έφτασε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας».
Ο κ. Καψάλης υπογράμμισε, στον χαιρετισμό του ότι «τα ΚΑΛΠΑΚΙΑ δεν είναι απλώς μια σειρά δρωμένων αλλά «ο παλμός της συλλογικής μνήμης, το “Όχι” που αντήχησε στα βουνά μας και μας εμπνέει μέχρι σήμερα. Στον τόπο μας γράφτηκαν οι πρώτες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας και οφείλουμε να τις κρατάμε ζωντανές» σημείωσε χαρακτηριστικά. Ο Δήμαρχος αναφέρθηκε επίσης στο Μνημείο Πεσόντων, όπου έχουν τοποθετηθεί οι στήλες με τα ονόματα των 13.976 Ηρώων, επαναβεβαιώνοντας την ηθική δέσμευση του Δήμου για την ολοκλήρωση και την επικείμενη τελετή εγκαινίων.
Η κεντρική ομιλία της κ. Μαρούλας Παπαευσταθίου – Τσάγκα, Διδάκτορος Ιστορίας, με θέμα «Τα παιδιά του ’40 θυμούνται: προφορικές μαρτυρίες από τον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο», αποτέλεσε μια βαθιά ανθρώπινη αναδρομή στη μνήμη και στις φωνές εκείνης της γενιάς που μεγάλωσε μέσα στη δίνη του πολέμου.
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν ανήμερα της εθνικής επετείου, στις 28 Οκτωβρίου, με Θεία Λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων, ομιλία της κ. Ελένης Θεοδώρου, καθηγήτριας Γυμνασίου Παρακαλάμου, και απαγγελίες μαθητών στην Ιερά Μονή Σωσίνου – τόπο ιστορικό και ιερό, όπου η προσευχή συναντά τη μνήμη και την ελευθερία. Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους και οι απόγονοι του υπολοχαγού Ευρυσθένη Τζιάλλα και του Λοχία Νικόλαου Χρηστάκη με την κ. Ελευθερία Τζιάλλα Μάντζιου να μιλάει για το ημερολόγιο του Υπολοχαγού Ευρυσθένη Τζιάλλα στο οποίο αναγράφεται ,με κάθε λεπτομέρεια, πώς έπεσε η βολή που προκάλεσε την πρώτη νίκη των Ελλήνων.
