Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και κρίσης είναι ορατές σε όλα τα πεδία της καθημερινότητας πλέον, όμως εκείνο που ανησυχεί την επιστημονική κοινότητα είναι αυτό που δε γνωρίζουν ότι μπορεί να συμβεί ακόμη και το πότε μπορεί η κατάσταση να γίνει χειρότερη.
Τα μέτρα πρόληψης από τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης αποτελούν πλέον μία συζήτηση σε επίπεδο καθημερινότητας στην επιστημονική κοινότητα για την προστασία και διατήρηση των πολιτιστικών μνημείων και σε αυτό το πλαίσιο αξιολογούνται και κατατίθενται στον δημόσιο διάλογο αλλά και σε συγχρηματοδοτούμενα έργα, προτάσεις που υπηρετούν ακριβώς τον στόχο της προστασίας από τις μεταβολές του καιρού και τα καιρικά φαινόμενα μεγάλης έντασης. Στο πλαίσιο του νέου προγράμματος Interreg Ελλάδα – Αλβανία, και των προτάσεων που καταθέτει η Ήπειρος Α.Ε ως φορέας υλοποίησης της Περιφέρειας Ηπείρου, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων Ηπείρου σχεδίασε και υπέβαλε την πρόταση προς αξιολόγηση και ένταξη για την προστασία δύο ιστορικών πέτρινων γεφυριών στο Ζαγόρι.
Πρόκειται για το γεφύρι Πλακίδα ή Καλογερικό και το γεφύρι του Μύλου, και τα δύο στην Τοπική Κοινότητα Κήπων, από τα χαρακτηριστικά δείγματα της Ηπειρώτικης αρχιτεκτονικής παράδοσης των μαστόρων της πέτρας.
Η πρόταση κατατίθεται παράλληλα με την αντίστοιχη από την πλευρά της Αλβανίας για δύο πέτρινα γεφύρια στο αλβανικό έδαφος με συνολικό προϋπολογισμό 1,2 εκ. ευρώ που είναι το μέγιστο ποσό που μπορεί να τύχει της χρηματοδότησης μία πρόταση στο Interreg.
Η πρόταση προβλέπει αρχικά την προστασία των δύο μνημείων με έργα στερέωσης και συντήρησης όπου αυτά διαπιστώνεται ότι πρέπει να γίνουν, παράλληλα με έργα διευθέτησης της κοίτης του ποταμού.
Το σύστημα καταγραφής και προειδοποίησης
Η δεύτερη παράμετρος όμως είναι εκείνη που προσδίδει την ειδοποιό διαφορά καθώς προτείνεται η συνεργασία με εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού που θα υλοποιήσει ένα σύστημα τηλε-ελέγχου, μέσω του οποίου θα είναι εφικτή η παρακολούθηση των καιρικών – μετεωρολογικών δεδομένων και συνθηκών σε πραγματικό χρόνο και η έγκαιρη προειδοποίηση για τον κίνδυνο πλημμυρικών φαινομένων. Έτσι, όπως περιγράφεται στο διαβιβαστικό της πρότασης θα μπορεί να υπάρξει άμεση ενημέρωση των φορέων της τοπικής κοινωνίας για την προληπτική απομάκρυνση των πολιτών από τις περιοχές που πρόκειται να πληγούν και παράλληλα η έγκαιρη εφαρμογή μέτρων προστασίας των πέτρινων γεφυριών και του παλιού νερόμυλου στη δεύτερη περίπτωση, όπως και των αγροτικών – γεωργικών και γενικά των παραγωγικών εκμεταλλεύσεων στην ευρύτερη περιοχή.
Ο έλεγχος αυτός θα γίνεται μέσω του προγράμματος δορυφορικής παρακολούθησης Copernicus που καλύπτει έξι θεματικούς τομείς: παρακολούθηση της ατμόσφαιρας, παρακολούθηση της θάλασσας, κλιματική αλλαγή, ασφάλεια, διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και παρακολούθηση της ξηράς.
Τα δύο εμβληματικά γεφύρια
Τα δύο πέτρινα γεφύρια των Κήπων του Ζαγορίου όπως και ο παλιός νερόμυλος που γειτνιάζει με το ομώνυμο γεφύρι, αποτελούν χαρακτηριστικά δείγματα της αρχιτεκτονικής των γεφυριών στην Ήπειρο, με το τρίτοξο γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό να είναι από τα πλέον γνωστά της Ηπείρου, με έτος κατασκευής του το 1814. Ένα τρίτοξο γεφύρι με μήκος 55 μέτρων και πλάτος καταστρώματος πλέον των τριών μέτρων. Το γεφύρι χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο το 1964.
Το δεύτερο γεφύρι, γνωστό και ως γεφύρι του Μύλου βρίσκεται έξω από τους Κήπους και γεφυρώνει το Μπαγιώτικο ρέμα. Είναι προγενέστερο του πρώτου με το έτος κατασκευής του να προσδιορίζεται στο 1748 έχοντας πάρει το όνομά του από τον εκκλησιαστικό μύλο που βρίσκεται στη μία πλευρά του.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
