Πολιτική αντιπαράθεση, αλλά και κοινωνική ανησυχία προκαλεί η πιθανότητα σημαντικών αλλαγών στην προστασία της πρώτης κατοικίας μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου υπέρ των εταιρειών διαχείρισης «κόκκινων» δανείων (servicers) και της δυνατότητας να προχωράνε σε πλειστηριασμό για ακίνητα που αποτελούν πρώτη κατοικία.
Μπορεί να μην είναι λεπτομερώς γνωστή η απόφαση ακόμα, έχει πυροδοτήσει, ήδη, όμως μία δημόσια συζήτηση τόσο στο πολιτικό επίπεδο σε αυτή την άτυπη προεκλογική περίοδο που διανύουμε όσο και μία αναταραχή για 700.000 περίπου δανειολήπτες.
Κεντρικό ζητούμενο η καλύτερη προστασία της πρώτης κατοικίας μέσα στο νομοθετικό πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί.
Στην πολιτική σκηνή προέκυψε σύγκρουση κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
«Η ελληνική κοινωνία απειλείται από ένα γενικευμένο κύμα εκατοντάδων χιλιάδων πλειστηριασμών εξαιτίας των επιλογών της κυβέρνησης Μητσοτάκη», τονίζει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Τσίπρας, σε δήλωσή του.
«Με την κατάργηση κάθε προστασίας της πρώτης κατοικίας, με τον πτωχευτικό νόμο, με τον αποτυχημένο εξωδικαστικό και το σχέδιο «Ηρακλής», η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει μια οριακή συνθήκη για χιλιάδες νοικοκυριά και επαγγελματίες», αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας και προσθέτει: «καλώ τον κ. Μητσοτάκη άμεσα με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου να αναστείλει κάθε πλειστηριασμό πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης μέχρι τις εκλογές».
Τονίζει τέλος, ότι «η πρώτη νομοθετική πράξη της επόμενης προοδευτικής κυβέρνησης θα είναι η προστασία της πρώτης κατοικίας και η δυνατότητα ρύθμισης των χρεών για όλους τους πολίτες».
Απαντώντας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, μιλά για «φαρισαϊσμό», λέγοντας ότι επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έγιναν 30.000 πλειστηριασμοί, αλλά και ότι τότε «εκτοξεύτηκαν τα κόκκινα δάνεια», γιατί δημιούργησε στους δανειολήπτες «την αίσθηση της πλήρους απαλλαγής από τα χρέη τους».
Η δήλωση του Γιάννη Οικονόμου αναφέρει συγκεκριμένα:
«Η σημερινή απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, κ. Τσίπρα, επιβεβαιώνει το νόμο 4354/2015, που ψηφίστηκε όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνούσε τη χώρα και εσείς ήσασταν Πρωθυπουργός. Για αυτό στο λήμμα “πολιτικός φαρισαϊσμός” θα έπρεπε να εμφανίζεται η εικόνα του κ. Τσίπρα, του ανθρώπου που έταζε θησαυρούς και παρέδωσε άνθρακες. Όχι μόνο για αυτό, αλλά και για πολλά ακόμη. Γιατί επί ΣΥΡΙΖΑ έγιναν 30.000 πλειστηριασμοί, εισήχθησαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί προς διευκόλυνση των δανειστών, νομοθετήθηκε η πώληση των δανείων σε funds δίχως προηγούμενη ενημέρωση του δανειολήπτη, κατέστη ιδιώνυμο το αδίκημα παρεμπόδισης πλειστηριασμού και καταργήθηκε οριζόντια (Φεβρουάριος 2019) η προστασία της πρώτης κατοικίας. Η “διαχείριση” του προβλήματος των κόκκινων δανείων από τον ΣΥΡΙΖΑ εκτόξευσε τα κόκκινα δάνεια (σε ποσοστό περίπου στο 43,5% του συνόλου των δανείων), και άφησε τους δανειολήπτες επί ξύλου κρεμάμενους, αφού πρώτα τους δημιούργησε την αίσθηση της πλήρους απαλλαγής από τα χρέη τους.
Αντίθετα, η Κυβέρνησή μας έχει θεσπίσει δυνατότητες προστασίας και αναστολής πλειστηριασμών για την προστασία της ιδιαίτερα ευαίσθητης κοινωνικής ομάδας των ευάλωτων οφειλετών. Βασικοί πυλώνες των δυνατοτήτων αυτών είναι η κρατική επιδότηση των δόσεων των ευάλωτων δανειοληπτών, η αναστολή μέτρων των πιστωτών για όσους εντάσσονται στο πρόγραμμα και, φυσικά, ο εξωδικαστικός συμβιβασμός. Μέσω του μηχανισμού αυτού έχουν ήδη ρυθμιστεί οφειλές ύψους 1,08 δισ. για πάνω από 3300 νοικοκυριά, ενώ τράπεζες και διαχειριστές απαιτήσεων έχουν πραγματοποιήσει διμερείς ρυθμίσεις συνολικού ύψους 27 δισ. ευρώ για μη-εξυπηρετούμενα δάνεια πάνω από 590.000 δανειοληπτών».
Αυστηρή είναι και η κριτική και του ΠΑΣΟΚ που εκτιμά ότι η απόφαση ανοίγει τον δρόμο στα funds για πλειστηριασμούς και καλεί όλα τα κόμματα να αποδεχτούν και να στηρίξουν τροπολογία που καταθέτει και πάλι στη Βουλή, η οποία, όπως υποστηρίζει «συνιστά πράξη ευθύνης απέναντι στους πολίτες» και προβλέπει «καθορισμό χαμηλότερων δόσεων και σταθερό, χαμηλό επιτόκιο για τις ρυθμίσεις δανείων και επιδότηση από το δημόσιο των δόσεων αποπληρωμής για αποδεδειγμένα αδύναμους δανειολήπτες, όπως και την προστασία της αγροτικής γης».
«Η πολιτική των τραπεζών και των μονοπωλίων πρέπει να ανατραπεί, από ένα ισχυρό εργατικό λαϊκό κίνημα, το οποίο θα υποχρεώσει τις κυβερνήσεις να κάνουν νόμο το δίκιο μας, την καθολική προστασία της πρώτης κατοικίας, όπως άλλωστε έχει κατατεθεί στην βουλή από τα συνδικάτα», επισημαίνει το Εργατικό Κέντρο Ιωαννίνων, ζητώντας να γίνει νόμος η καθολική προστασία της πρώτης κατοικίας.
