Μετά την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης της πανδημίας βρεθήκαμε μπροστά στην πρόκληση της οικονομίας και τον φόβο μίας μεγάλης ύφεσης στην αφορά λόγω της καραντίνας. Μαζί με τις προβλέψεις για τα μεγάλα ή… μεγαλύτερα ποσοστά ύφεσης, άνοιξε και η συζήτηση για την εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τον τουρισμό.
Είναι μία συζήτηση στην οποία για μία ακόμα φορά όλες οι πλευρές έχουν δίκιο.
Από τη μία είναι όσοι αποδέχονται την κατάσταση και τα ρεαλιστικά δεδομένα και προγραμματίζουν έτσι τις πολιτικές που θα αναπτυχθούν ώστε να υπάρξει και φέτος τουρισμός και να μην χαθεί τελείως η χρονιά.
Από την άλλη, είναι όσοι καταγγέλλουν την «μονοκαλλιέργεια» του τουρισμού, αποδίδουν ευθύνες στο ότι ξεχάστηκαν άλλα μοντέλα ανάπτυξης και παραγωγής και κατέληξε κυρίως στα νησιά μας να περιμένουν όλοι τους τουρίστες για να βγάλουν τη χρονιά.
Είναι βέβαιο ότι πρέπει να υπάρξουν και φέτος τουρίστες. Δεν γίνεται να κλείσουμε τα σύνορα γιατί αλλιώς θα κλείσει τελείως η οικονομία μας. Γι’ αυτό και θα δοθεί μεγάλος αγώνας ώστε το άνοιγμα με ασφάλεια και προστασία της δημόσιας υγείας. Κάτι που ξεχνάμε είναι ότι ο τουρισμός δεν είναι απλώς ένα τμήμα της αγοράς αλλά αλληλοπλέκεται και με άλλα τμήματα όπως για παράδειγμα με την οικοδομή ή το διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς εισαγωγές. Αυτή η αλληλοπλοκή της οικονομίας, η διασύνδεση σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι που προκαλεί και την ύφεση σε διεθνές επίπεδο. Γιατί ακόμα και χώρες με καλές επιδόσεις στην πανδημία, μπορεί να διατηρούν αυξημένους ρυθμούς βιομηχανικής παραγωγής, αλλά δεν βρίσκουν αγορές για να εξάγουν και βυθίζονται και αυτές στην ύφεση.
Θα μπορούσαμε ίσως να μειώσουμε από την άλλη την τουριστική ανάπτυξη και να αυξήσουμε άλλες μορφές οικονομίας; Είναι δύσκολο, αλλά πρέπει να το προσπαθήσουμε. Αυτό που ίσως να υπάρχει περιθώριο να γίνει, είναι η σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τον τουρισμό. Η σύνδεση ποιοτικών διατροφικών προϊόντων με τα ξενοδοχεία, τις τοπικές αγορές, τον τουρισμό, κάτι που θέλει για παράδειγμα η Ήπειρος. Ίσως να είναι μία έξυπνη αλλαγή στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας που δείχνει να μη σχεδιάζει κεντρικά και κυρίως να μην ενδιαφέρεται να διαφοροποιηθεί από «βιομηχανικά» μοντέλα άλλων χωρών που επίσης έδειξαν να πλήττονται αυτήν την περίοδο.
—
Αυτό που ίσως να υπάρχει περιθώριο να γίνει, είναι η σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τον τουρισμό. Η σύνδεση ποιοτικών διατροφικών προϊόντων με τα ξενοδοχεία, τις τοπικές αγορές
+ Αντιστάσεις. Μόνο θετικές είναι οι αντιστάσεις που παρουσιάζονται στην ανάπτυξη μεγάλων βιομηχανικών πάρκων. Κι αυτό γιατί εκφράζουν και πλειοψηφικές ανησυχίες των τοπικών κοινωνιών για μία ανάπτυξη που δεν τους ρωτά και δεν τους ενημερώνει για τίποτα και κυρίως γιατί μπορεί να απειλεί και τις δικές τους αναπτυξιακές προοπτικές. Θέλει ισορροπίες η κατάσταση που δεν κρατώνται πάντα.
– Είδηση. Είχε όλα τα άλλα, η ελληνική τηλεόραση, κυρίως τα μεγάλα κανάλια τώρα με την καραντίνα, έπεσε πάνω και σε ένα ακόμα κύμα σκανδαλολογίας και φάνηκαν πάλι οι ελλείψεις. Τρέχουν να εκφράσουν οι βασικοί παράγοντες την άποψή τους, αλλά το κοινό θέλει και τη βασική ενημέρωση και όχι μόνο απόψεις. Το κρίσιμο στην ενημέρωση είναι να παρατίθενται τα βασικά στοιχεία των ειδήσεων και μετά να υπάρχουν και οι απόψεις. Αλλά στην ελληνική τηλεόραση δεν τηρείται πάντα αυτός ο κανόνας.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
