Τι συμβαίνει με τις ουσίες που κάνουν πιο «ελκυστικά» τα τρόφιμα, ποια ηλικιακή ομάδα «στοχεύουν» περισσότερο και γιατί δεν έχουν απαγορευτεί ακόμη
Οι τεχνητές χρωστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα τρόφιμα, όπως η Red 3, βρίσκονται στο μικροσκόπιο των ερευνητών, για πιθανές επιπτώσεις στην υγεία, σχεδόν 50 χρόνια μετά την πρώτη αμφισβήτηση της ασφάλειάς τους.
Ήδη ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) απαγόρευσε πρόσφατα, τη χρήση της χρωστικής Red 3, εξαιτίας της σύνδεσής της με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου. Ακολούθησε όμως και μια πιο εκτεταμένη απαγόρευση, που εφαρμόστηκε στα δημόσια σχολεία της Καλιφόρνιας, ως απόρροια μιας έκθεσης της Υπηρεσίας Περιβαλλοντικής Προστασίας της Καλιφόρνιας. Η έκθεση, υποδηλώνει συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης χρωστικών τροφίμων και της επιδείνωσης των συμπτωμάτων συμπεριφορικών καταστάσεων, όπως η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Τι περιέχουν οι χρωστικές ουσίες τροφίμων;
Πρόκειται ουσιαστικά για «βαφές τροφίμων» ή άλλες ουσίες που χρησιμοποιούνται για
- να ενισχύσουν τα φυσικά χρώματα,
- να κάνουν πιο «διασκεδαστικά» ορισμένα σκευάσματα, όπως η διακόσμηση κέικ,
- και να βοηθήσουν στην αναγνώριση γεύσεων, όπως κίτρινο για λεμόνι.
Ο FDA έχει εγκρίνει 27 φυσικές χρωστικές ουσίες τροφίμων που προέρχονται από φυτά όπως τα τεύτλα ή ο κουρκουμάς και εννέα τεχνητές που παρασκευάζονται χημικά -συνήθως από πετρέλαιο. Αν και έχουν πολλές διαφορετικές ονομασίες που συχνά διαφέρουν ανάλογα με τη χώρα, οι οκτώ χρωστικές που έχουν εγκριθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες περιλαμβάνουν τις εξής: Μπλε 1, Μπλε 2, Πράσινο 3, Πορτοκαλί Β, Κίτρινο 5, Κίτρινο 6, Κόκκινο 2 και Κόκκινο 40. Μέχρι την πρόσφατη απαγόρευση, είχε εγκριθεί και το Κόκκινο 3 (Red 3). Οι κόκκινες και οι κίτρινες χρωστικές συνδέονται με τις διαταραχές της συμπεριφοράς. Κατά τον Joel Nigg, καθηγητή Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Υγείας και Επιστημών του Όρεγκον και συν-συγγραφέα της σχετικής έρευνας, δεν γνωρίζουμε στην πραγματικότητα αν κάποια από τις χρωστικές είναι ιδιαίτερα προβληματική.
Χρωστικές ουσίες: «Στοχεύουν» τα παιδιά;
Εκείνο που γνωρίζουμε όμως, είναι, ότι πολλά τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετα χρωστικών στοχεύουν στα παιδιά, λέει ο L. Eugene Arnold, ομότιμος καθηγητής Ψυχιατρικής και Συμπεριφορικής υγείας στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο και συν-συγγραφέας έρευνας για το πώς οι χρωστικές ουσίες επηρεάζουν τη ΔΕΠΥ.
Μια μελέτη του 2016 συμπέρανε, ότι σχεδόν το 30 τοις εκατό των προϊόντων του παντοπωλείου που διατίθενται στην αγορά για παιδιά περιέχουν Red 40. Αυτό έχει σημασία, επειδή πρόκειται για τα παιδιά, των οποίων η συμπεριφορά θεωρείται ότι επηρεάζεται περισσότερο από τις διατροφικές επιλογές, όπως προκύπτει από μεγάλο όγκο σχετικών ερευνών. Ορισμένες τέτοιες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η υπερβολική ζάχαρη εμποδίζει τη γνωστική λειτουργία, το γλουταμινικό οξύ σε τρόφιμα όπως το τυρί και τα αλλαντικά μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές της διάθεσης, τα επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να προκαλέσουν άγχος και το υπερβολικό αλάτι μπορεί να εμποδίσει τη λειτουργία της μνήμης.
Παρόλο που η FDA δεν έχει καταφέρει να αποδείξει ακόμη, ότι οι τεχνητές χρωστικές ενισχύουν άμεσα, τα προβλήματα συμπεριφοράς, ειδικοί συνιστούν να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωσή τους. Τα παιδιά φαίνεται να καταναλώνουν περισσότερες χρωστικές από την ποσότητα που θεωρείται ασφαλής, ιδιαίτερα μέσω επεξεργασμένων τροφίμων όπως δημητριακά, γλυκά και αναψυκτικά. Οι ειδικοί προτείνουν στους γονείς να δίνουν προτεραιότητα σε φυσικά τρόφιμα και να παρακολουθούν αν η διατροφή επηρεάζει τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Για όσα παιδιά φαίνεται να αντιδρούν αρνητικά στις χρωστικές, μπορεί να είναι χρήσιμη μια δίαιτα αποκλεισμού δύο εβδομάδων ώστε να αξιολογηθεί η επίδρασή τους.
Με πληροφορίες από National Geographic
