Επίσημα στοιχεία ακόμα δεν υπάρχουν, αλλά οι πρώτες ενδείξεις είναι ανησυχητικές
Ο Σκοτ Τέιλορ δεν ξεπέρασε ποτέ την Covid-19.
Ο 56χρονος, ο οποίος προσβλήθηκε από τον πανδημικό ιό την άνοιξη του 2020, δεν είχε αναρρώσει 18 μήνες αργότερα όταν αυτοκτόνησε στο σπίτι του κοντά στο Ντάλας, έχοντας χάσει την υγεία, τη μνήμη και την περιουσία του.
«Κανείς δεν νοιάζεται. Κανείς δεν δίνει χρόνο να ακούσει» έγραφε ο Τέιλορ στο τελευταίο μήνυμά του προς έναν φίλο, εκφράζοντας την απελπισία εκατομμυρίων ασθενών της μακράς Covid, μιας μυστηριώδους και βαριάς πάθησης που μπορεί να διαρκέσει μήνες και χρόνια μετά την αρχική λοίμωξη.
«Μόλις που τα καταφέρνω να βάλω πλυντήριο χωρίς να νιώσω πλήρη εξάντληση, πόνο, κόπωση, πόνο σε όλη τη σπονδυλική στήλη. Ζάλη που κάνει τον κόσμο να γυρίζει, ναυτία, εμετός, διάρροια. Λέω πράγματα και δεν έχω ιδέα τι λέω» έγραψε ο Τέιλορ.
Ανησυχητικές ενδείξεις
Η μακρά Covid είναι ένα περίπλοκο σύνδρομο που δύσκολα διαγιγνώσκεται δεδομένου ότι έχει συνδεθεί με πάνω από 200 συμπτώματα, από τα οποία ορισμένα παραπέμπουν σε άλλες ασθένειες –από εξάντληση και δυσκολίες στη συγκέντρωση μέχρι πόνο, πυρετό και έκτακτες σφίξεις στην καρδιά, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Επίσημα στοιχεία ακόμα δεν υπάρχουν για τη συχνότητα της αυτοκτονίας μεταξύ των ασθενών της long Covid. Ερευνητές οργανισμών όπως τα αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας και της βρετανικής στατιστικής υπηρεσίας αρχίζουν τώρα να εξετάζουν ενδεχόμενη συσχέτιση έπειτα από ενδείξεις για αυξημένη συχνότητα αυτοχειρίας μεταξύ ανθρώπων με μακρά Covid.
«Είμαι σίγουρος ότι η μακρά Covid συνδέεται με αυτοκτονικό ιδεασμό, απόπειρες αυτοκτονίας, σχεδιασμό αυτοκτονίας και κίνδυνο θανάτου από αυτοχειρία. Απλά δεν έχουμε επιδημιολογικά δεδομένα» δηλώνει στο Reuters ο Λίο Σερ, ψυχίατρος του Συστήματος Υγείας «Όρος Σινά» στη Νέα Υόρκη ο οποίος μελετά διαταραχές της διάθεσης και την αυτοκτονική συμπεριφορά.
Μεταξύ των βασικών ερωτημάτων που θα επιχειρήσουν να απαντήσουν οι ερευνητές: φταίει ο ίδιος ο ιός για την αύξηση του κινδύνου αυτοκτονίας, ή μήπως ευθύνονται αλλαγές της φυσιολογίας του οργανισμού; Ή μήπως οι ασθενείς χάνουν την ελπίδα τους όταν χάνουν και την ικανότητα να λειτουργούν, όπως συμβαίνει και με άλλες χρόνιες ασθένειες;
Σύμφωνα με τον Σερ, ο σωματικός πόνος είναι γενικά ένας πολύ καλός προγνωστικός δείκτης για την αυτοκτονία, όπως συμβαίνει και με τη φλεγμονή του εγκεφάλου που έχει συνδεθεί με τη μακρά Covid σε αρκετές μελέτες.
Ανάλυση που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του Reuters από την εταιρεία δεδομένων υγείας Truveta στο Σιάτλ έδειξε ότι οι ασθενείς της long Covid έχουν διπλάσια πιθανότητα να λάβουν συνταγή για αντικαταθλιπτικά εντός 90 ημερών από την αρχική διάγνωση Covid-19, συγκριτικά με όσους εκδήλωσαν Covid-19 αλλά όχι επίμονα συμπτώματα.
Η ανάλυση βασίστηκε σε δεδομένα από 20 μεγάλα νοσοκομεία των ΗΠΑ, τα οποία αφορούν 1,3 εκατ. ενήλικες ασθενείς του κοροναϊού και 19.000 με διάγνωση long Covid το διάστημα Μάιος 2020 – Ιούλιος 2022.
Άγνωστη η έκταση του φαινομένου
Η συχνότητα της long Covid παραμένει ασαφής, με τις εκτιμήσεις να κυμαίνονται από 15 έως 50 τοις εκατό των ασθενών του κοροναϊού, ανάλογα με τη μελέτη.
Αν και πολλοί ασθενείς της μακράς Covid αναρρώνουν με την πάροδο του χρόνου, περίπου το 15% συνεχίζουν να υποφέρουν από συμπτώματα 12 μήνες μετά την αρχική διάγνωση, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δεικτών Υγείας (ΙΗΜΕ) στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον.
Ενδεχόμενη σύνδεση του συνδρόμου με την αυτοκτονία θα σήμαινε βαριές επιπτώσεις για τη δημόσια υγεία, δεδομένου ότι μόνο στις ΗΠΑ η long Covid πλήττει 23 εκατομμύρια ανθρώπους, όπως εκτίμησε τον Μάρτιο το Γραφείο Λογοδοσίας της Αμερικανικής Κυβέρνησης.
Περίπου 4,5 εκατ. Αμερικανοί έχασαν τη δουλειά τους λόγω μακράς Covid, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 2,4% του εργατικού δυναμικού, ανέφερε τον Ιούλιο στο Κογκρέσο η Κέιτι Μπαχ του Brookings Institution.
Σύμφωνα δε με το ΙΗΜΕ, σχεδόν 150 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκδηλώσει μακρά Covid τα πρώτα δύο χρόνια της πανδημίας.
Απελπισία
Ο χρόνος είναι πιεστικός για πολλούς ασθενείς της μακράς Covid, οι οποίοι νιώθουν να στερεύουν από ελπίδα και χρήμα, διαπίστωσε το Reuters έπειτα από συνεντεύξεις με δεκάδες ασθενείς, μέλη των οικογενειών τους και ειδικούς.
Για τον Τέιλος, ο οποίος έχασε τη δουλειά του σε έναν γύρο απολύσεων το καλοκαίρι του 2020, ο κόμπος έφτασε στο χτένι όταν έληξε η ασφαλιστική κάλυψη που είχε μέσω του πρώην εργοδότη του και η αίτησή του για προνοιακό επίδομα απορρίφφηκε, ανέφερε η οικογένειά του.
«Ήταν το άχυρο που έσπασε την πλάτη της καμήλας» είπε ο μεγαλύτερος αδελφός του Μαρκ Τέιλορ.
Η Χάιντι Φέρερ, 50χρονη σεναριογράφος της τηλεόρασης στο Κάνσας, αυτοκτόνησε τον Μάιο του 2021 για να αποδράσει από τον αφόρητο πόνο και το τρέμουλο που δεν την άφηναν να περπατήσει και να μιλήσει από τότε που προσβλήθηκε από κοροναϊό ένα χρόνο νωρίτερα, είπε ο σύζυγός της Νικ Γκούτε.
Μέχρι τον περασμένο χειμώνα ο Γκούτε δεν είχε ακούσει για άλλα περιστατικά αυτοκτονίας μεταξύ ασθενών της long Covid. «Τώρα εμφανίζονται σε εβδομαδιαία βάση» είπε.
Μελέτη της Survivors Corps, οργάνωσης για τους ασθενείς long Covid, πραγματοποίησε έρευνα μεταξύ 200 μελών της τον Μάιο και διαπίστωσε ότι το 44% είχε σκεφτεί κάποια στιγμή την αυτοκτονία.
Η Λόρεν Νίκολς, μέλος του ΔΣ στην ομάδα υποστήριξης ασθενών Body Politic, δήλωσε πως μέσω των επαφών της στα κοινωνικά δίκτυα έχει ενημερωθεί για πάνω από 50 αυτοκτονίες ασθενών, νούμερο που το Reuters δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει.
Η Νίκολς, 34 ετών, υπάλληλος του πολιτειακού υπουργείου Μεταφορών στη Βοστόνη, λέει ότι έχει και η ίδια σκεφτεί την αυτοκτονία λόγω της μακράς Covid που την ταλαιπωρεί εδώ και δύο χρόνια.
Δεκάδες ασθενείς με μακρά Covid έχουν απευθυνθεί στην οργάνωση Exit International προκειμένου να μεσολαβήσει για την υποβοηθούμενη αυτοκτονία τους στην Ελβετία, όπου η ευθανασία είναι νόμιμη, ανέφερε η Φιόνα Στιούαρτ, διευθύντρια της οργάνωσης. Περίπου ένα αίτημα καταφθάνει κάθε εβδομάδα.
Απαντήσεις για τη διαφαινόμενη σχέση του συνδρόμου με την αυτοχειρία θα μπορούσαν να προκύψουν τα επόμενα χρόνια από μεγάλα ερευνητικά προγράμματα.
Τα αμερικανικά Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας θα δαπανήσουν 450 εκατομμύρια δολάρια για τη μεγάλη έρευνα RECOVER, ενώ συμβουλευτική επιτροπή της βρετανικής κυβέρνησης θα προσπαθήσει να εκτιμήσει την ενδεχόμενη αύξηση του κινδύνου αυτοκτονίας σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
