Τετάρτη 06.11.2024
More

    Όταν ο Διαφωτισμός συναντά τους Έλληνες Φιλοσόφους

    Στη Βουλή βρίσκεται πλέον η ταπισερί «Η Σχολή των Αθηνών»

    Στη Βουλή βρίσκεται πλέον η ταπισερί «Η Σχολή των Αθηνών» ως προσφορά του Προέδρου της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.

    «Σήμερα η Βουλή των Ελλήνων υποδέχεται στο Περιστύλιό της το πιο σπουδαίο καλλιτεχνικά και διπλωματικά έργο τέχνης που έχει προσφερθεί ποτέ στο Κοινοβούλιο».

    Αυτό τόνισε ο Πρόεδρος της Βουλής, Κωνσταντίνος Τασούλας, αμέσως μετά την τοποθέτηση του τοιχοτάπητα του 18ου αιώνα με θέμα «Η Σχολή των Αθηνών».

    «Η Σχολή των Αθηνών συμβολίζει όλη την προσήλωσή μας στη Δημοκρατία, θυμίζει όλα αυτά που χρωστούν οι δυτικές Δημοκρατίες στην ελληνική Δημοκρατία» τόνισε ο Γάλλος Πρέσβης, Patrick Maisonnave.

    Όπως σημείωσε ο Πρόεδρος της Βουλής, είναι η πρώτη φορά από τότε που κατασκευάστηκε, το 1775, από το περίφημο εργοστάσιο Γκομπλέν στο Παρίσι, που ο  συγκεκριμένος τοιχοτάπητας φεύγει από τη Γαλλία, αλλά «επιστρέφει στην Αθήνα, στην πόλη τη Σχολή της οποίας με τόση καλλιτεχνική έμφαση αποδίδει».

    Το μνημειώδες έργο, που αποτελεί κατά τους ειδικούς την «τέλεια ενσάρκωση του κλασικού πνεύματος», αναρτήθηκε στο Περιστύλιο της Βουλής, αντικριστά στην κύρια είσοδο της αίθουσας συνεδριάσεων της Ολομέλειας της Εθνικής Αντιπροσωπείας, και ευρισκόμενη ανάμεσα στα μεγάλα πορτραίτα των Ελλήνων διαφωτιστών και των Ευρωπαίων φιλελλήνων που τάχθηκαν στην απελευθέρωση του Γένους, θα αποτελεί ένα από τα λαμπρά εκθέματα της Έκθεσης της Βουλής για τους δύο αιώνες ελεύθερου Ελληνικού Κράτους.

    Ο Πρόεδρος της Βουλής

    Με φόντο την εκπληκτική ταπισερί, που απεικονίζει τους μεγάλους φιλοσόφους της ελληνικής αρχαιότητας, ο Πρόεδρος της Βουλής δήλωσε: «Σήμερα, παρουσία του εξοχοτάτου Πρέσβη της φίλης Γαλλίας, κ. Patrick Maisonnave, η Βουλή, τρεις μέρες πριν από τη συμπλήρωση δύο ακριβώς αιώνων από την έκρηξη της Εθνικής μας Επαναστάσεως, το 1821, υποδέχεται στο Περιστύλιό της το πιο σπουδαίο, καλλιτεχνικά και διπλωματικά, έργο τέχνης που έχει προσφερθεί ποτέ στη Βουλή των Ελλήνων.

    Ήθελα να εκφράσω τις ευχαριστίες, τη χαρά και την ευγνωμοσύνη μου προς τον Πρόεδρο της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης κ. Richard Ferrand, ο οποίος μας προσέφερε αυτόν τον εξαίρετο τοιχοτάπητα που παρουσιάζει τη «Σχολή των Αθηνών», τους αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους. Ο τοιχοτάπητας, ο οποίος για πρώτη φορά απ’ όταν τεχνουργήθηκε, το 1775, από τον περίφημο οίκο Gobelins στο Παρίσι, φεύγει από τη Γαλλία. Φεύγει μεν, αλλά μπορούμε να πούμε ότι επιστρέφει στην Αθήνα, επιστρέφει δηλαδή στην πόλη τη Σχολή της οποίας με τόση καλλιτεχνική έμφαση αποδίδει.

    Αυτή η παράσταση των Ελλήνων φιλοσόφων, που κοσμεί την επίσημη κατοικία του Προέδρου της Γαλλικής Εθνοσυνελεύσεως, αλλά και τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, πρωτογενώς βρίσκεται ως νωπογραφία στο Βατικανό. Είναι έργο του σπουδαίου ζωγράφου της Αναγέννησης Ραφαήλ. Η όλη ιδέα την περίοδο της Αναγέννησης να κοσμήσουν το παλάτι του Βατικανού με αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους σχετίζεται με την αντίληψη της εποχής εκείνης ότι η χριστιανική διδασκαλία ήταν σε πλήρη αρμονία με την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Αυτό ήταν το πνεύμα των μορφωμένων ανθρώπων της εποχής της Αναγέννησης.

    Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση φιλοξενεί αυτόν τον πίνακα για να δείξει ότι φιλοδοξεί, όπως κάθε Κοινοβούλιο θα φιλοδοξούσε, οι αποφάσεις που παίρνονται να είναι υπό την αιγίδα τέτοιων σπουδαίων πνευμάτων, όπως οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι.

    Η Βουλή των Ελλήνων μετέχει στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από την απελευθέρωση της χώρας με μία Έκθεση, μέρος της οποίας θα παρουσιάζεται εδώ, στο Περιστύλιο, η οποία έχει να κάνει με την αρχαιολατρία -ο τοιχοτάπητας το αποδεικνύει αυτό- έχει να κάνει με τον Διαφωτισμό, έχει να κάνει με την αφύπνιση του Γένους.

    Στο Περιστύλιο, λοιπόν, έχουμε την αφύπνιση του Γένους. Γιατί ο Διαφωτισμός συνέδεσε την Αρχαιότητα με την τότε σύγχρονη Ελλάδα, υπόδουλη, για λίγο ακόμη.

    Στον πάνω όροφο, στην Αίθουσα Ελευθερίου Βενιζέλου, θα παρουσιάσουμε επεισόδια στρατιωτικά, πολιτικά και διπλωματικά της Επαναστάσεως. Και θα τα παρουσιάσουμε ως αποτέλεσμα αυτής της προετοιμασίας που έγινε με τον Διαφωτισμό, με την αρχαιολατρία, με την αφύπνιση.

    Η Έκθεσή μας θα εγκαινιασθεί στις 19 Απριλίου παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας, του Πρωθυπουργού, των αρχηγών των κομμάτων.

    Σήμερα, λοιπόν, υποδεχόμαστε εδώ αυτόν τον καταπληκτικό τοιχοτάπητα, στο πρώτο του ταξίδι εκτός Γαλλίας, αλλά όχι σε ταξίδι στα ξένα. Ήρθε στην Αθήνα, για να επιχειρήσει να πραγματοποιηθεί εδώ, στο Κοινοβούλιό μας, αυτό που ο Πλάτων επεδίωξε και το θεωρούσε ως υπόδειγμα καλής διακυβέρνησης, λέγοντας ότι «ή οι βασιλείς θα φιλοσοφήσουν ή οι φιλόσοφοι θα κυβερνήσουν». Να δούμε, λοιπόν, αν αυτός ο τάπητας, με τόσους φιλοσόφους, θα βοηθήσει -εγώ είμαι βέβαιος ότι θα βοηθήσει- να έχουμε και καλύτερες συζητήσεις και καλύτερα αποτελέσματα σ’ αυτόν το χώρο.

    Χρόνια πολλά σε όλες και όλους εν όψει της μοναδικής επετείου που θα γιορτάσουμε σε τρεις ημέρες. Ευχαριστώ τη Γαλλία, τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση, γι’ αυτή τη φιλική και ουσιαστική χειρονομία».

    Ο Πρέσβης της Γαλλίας

    Από την πλευρά του, ο Πρέσβης της Γαλλίας στην Ελλάδα, Patrick Maisonnave, δήλωσε: «Καταλαβαίνουμε όλοι πως ζούμε μια πολύ σημαντική στιγμή με τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση.

    Είμαι πολύ χαρούμενος γι’ αυτή τη χειρονομία του Προέδρου της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης γιατί τελικά, ακόμα και αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η «Σχολή των Αθηνών» είναι παρούσα συγχρόνως στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και εδώ, στην καρδιά της Βουλής των Ελλήνων. Κι όπως το είπε πολύ σωστά ο κ. Πρόεδρος, αυτή η «Σχολή των Αθηνών», όπως τη βλέπουμε, συμβολίζει όλη την προσήλωσή μας στη Δημοκρατία, θυμίζει όλα αυτά που χρωστούν οι δυτικές Δημοκρατίες στην ελληνική Δημοκρατία. Και καθώς βλέπουμε στην ταπισερί ν’ ανταλλάσσουν απόψεις οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, διαπιστώνουμε μέχρι ποιο σημείο το έθνος σας, η χώρα σας, προσέφερε στον δυτικό πολιτισμό όλα αυτά που είναι τα σημεία αναφοράς του σήμερα, τον λόγο, τον διάλογο, την ανταλλαγή απόψεων, όλα αυτά που αποτελούν σήμερα σε βάθος τα στοιχεία της Δημοκρατίας μας. Και πιστεύω πως στον κόσμο που ζούμε σήμερα, είναι καλό να θυμίζουμε ότι αυτές οι αξίες έχουν γεννηθεί εδώ, στην Ελλάδα, και δεν έχουν προσφέρει μόνο πάρα πολλά στους πολιτισμούς μας αλλά θα συνεχίσουν να τροφοδοτούν τις Δημοκρατίες του αύριο.

    Είναι ένα φανταστικό έργο και τι ευτυχία για τις γαλλικές αρχές, για τον Πρόεδρο της Βουλής, τι ευτυχία και για μένα τον ίδιο που σήμερα αυτό το έργο βρίσκει τη θέση του εδώ για τους εορτασμούς των 200 ετών.

    Ευχαριστώ εσάς, την ελληνική Βουλή και τον ελληνικό λαό που συνεχίζει να διατηρεί τόσο ισχυρούς τους δεσμούς φιλίας μεταξύ των δύο λαών. Και αυτό υπό το βλέμμα του Φρανσουά-Ρενέ ντε Σατωμπριάν, ενός μεγάλου φιλέλληνα».

    Από τον 18ο αιώνα

    Η ταπισερί ταξίδεψε, με προορισμό τη Βουλή των Ελλήνων, από την επίσημη κατοικία του Προέδρου της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης στο Παρίσι. Αποτελεί πιστό αντίγραφο εκείνης που κρέμεται στην αίθουσα της Ολομέλειας της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, πάνω από τη θέση του Προέδρου. Υφάνθηκε στα τέλη του 18ου αιώνα από το εργοστάσιο των Γκομπλέν και είναι εμπνευσμένη από την τοιχογραφία «Η Σχολή των Αθηνών» του Ιταλού καλλιτέχνη της αναγεννησιακής τέχνης, Ραφαήλ, που βρίσκεται στο Αποστολικό Παλάτι στο Βατικανό. Έχει διαστάσεις 7,95 x 4,5 μέτρα και απεικονίζει αρχαίους Έλληνες φιλοσόφους και επιστήμονες, όπως ο Αρχιμήδης και ο Πυθαγόρας, έχοντας στο επίκεντρο τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη να συνδιαλέγονται. Ο συμβολισμός του έργου εστιάζει στην αναζήτηση της αλήθειας. Ο ίδιος ο Ραφαήλ σημείωσε πάνω από την τοιχογραφία τις λέξεις «Causarum Cognitio», δηλαδή «Να γνωρίζεις τις αιτίες».

     

     

    Επιμέλεια ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ

    ΔΗΜΟΦΙΛΗ