Τιμητική εκδήλωση για τον ποιητή και πεζογράφο Κώστα Κρυστάλλη, με αφορμή την έκδοση του τόμου «Κώστα Κρυστάλλη ΑΠΑΝΤΑ. Ένας πρόωρα επαναστατημένος», συνδιοργανώνουν ο Σύνδεσμος Σύνδεσμος Συρρακιωτών Ιωαννίνων, ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, και η Δημοτική Κοινότητα Συρράκου με τον Σύλλογο εν Ιωαννίνοις Μετσοβιτών, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Παλαιοχωριτών Ιωαννίνων «Ο Πριάβολος», τον Πολιτιστικό και Μορφωτικό Σύλλογο Ματσουκίου Ιωαννίνων «Η Βύλιζα» και τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο Βαθυπεδιωτών Ιωαννίνων «Η Κακάβα», υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Ηπείρου και του Δήμου Ιωαννιτών.
Η εκδήλωση θα γίνει τη Δευτέρα 31 Μαρτίου, στις 7 το απόγευμα, στον Πολιτιστικό Πολυχώρο «Δ. Χατζής» (Παλιά Σφαγεία) στα Γιάννενα και ομιλητές θα είναι το μέλος Ε.ΔΙ.Π. του Τμήματος Φιλολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Κώστας Καραβίδας με θέμα «Ο Κώστας Κρυστάλλης από την “ορεινότητα” στην ανανέωση του λυρισμού, ο ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Απόστολος Κατσίκης με θέμα «”Πάρε με πάνω στα βουνά…”, τα βλαχοχώρια της Πίνδου με την πένα του Κρυστάλλη», η κοινωνική ψυχολόγος, ποιήτρια Κωστούλα Μάκη με θέμα «Οι αρχειακές περιπλανήσεις ως ερμηνευτική πρό(σ)κληση στην ποιητική του Κώστα Κρυστάλλη. Η ιστορικότητα στη θεωρία και την πράξη στα Άπαντα του ποιητή από τον Ευάγγελο Αυδίκο», και ο ερευνητής, πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Συρράκου Γιώργος Βαϊτσης με θέμα «Κώστας Κρυστάλλης: Τα δικά μου Γιάννενα – Μια ανθρωπογεωγραφική προσέγγιση και τα νέα δεδομένα της έκδοσης».
Θα συντονίσουν ο πρόεδρος Συνδέσμου Συρρακιωτών Ιωαννίνων Ιπποκράτης Αλέξης και η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος Πολιτισμού και Παιδείας Δήμου Βορείων Τζουμέρκων Ελισάβετ Μπούτσορα.
Θα διαβάσουν ποιήματα και πεζά η καθηγήτρια κιθάρας στο Δημοτικό Ωδείο Ιωαννίνων Φωτεινή Κοτσιάφτη, ο βιωματικός εκτελεστής πολυφωνικού τραγουδιού Χρήστος Γκόγκος, η γιατρός Κατερίνα Ζιώγα, η βιβλιοθηκονόμος Λαμπρινή Μαμακή, ο εκπαιδευτικός Σταύρος Μπέλλος και ο δικηγόρος Τάσος Σούλτης.
Η μουσική επένδυση θα γίνει από τον Λάμπρο Τζόκα και θα τραγουδήσει ο Σύλλογος Πωγωνίσιου Πολυφωνικού τραγουδιού. Θα συμμετέχουν τα μέλη Χρήστος Γκόγκος, Κώστας Λώλης, Αθανασία Καλογήρου, Ιωάννα Ζώτου, Ρία Γκούβα, Παντελής Διαμάντης, Σωτήρης Δέσσης, Φωτεινή Ράμμου,Έφη Ζαβογιάννη, Ηλιάνα Τσιώνη, Ευαγγελία Κώτσια, Αθανασία Χριστογιάννη, Βίκη Τσέκα και Θανάσης Βιλτανιώτης.
Ο τόμος
Ο τόμος «Κώστα Κρυστάλλη ΑΠΑΝΤΑ. Ένας πρόωρα Επαναστατημένος», σε εισαγωγή, επιμέλεια και γενική βιβλιογραφία του Ευάγγελου Γρ. Αυδίκου, που εκδόθηκε το 2024 από τον Εκδοτικό Οίκο Κ. @ Μ. Σταμούλη με πρωτοβουλία του Συνδέσμου Συρρακιωτών Πρέβεζας και της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, με τη στήριξη του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων- Δημοτικής Κοινότητας Συρράκου, επιχειρεί να ξαναδιαβαστεί το έργο του Κρυστάλλη και η προσφορά του στα ελληνικά γράμματα, με βάση όσα έχουν δημοσιευτεί μετά το 1943, έτος κατά το οποίο κυκλοφόρησε η βιβλιογραφία του Γ. Κατσίμπαλη. Ήρθαν νέα δεδομένα αλλά και εκδόθηκαν ανέκδοτα έργα του, ενώ διοργανώθηκαν συνέδρια και αφιερώματα σε περιοδικά, τα οποία δημιούργησαν προϋποθέσεις για την ενασχόληση με τον Κρυστάλλη.
Η ευκαιρία για την τιμητική εκδήλωση είναι η κυκλοφορία του πολυσέλιδου τόμου, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται όλο το υλικό, που έχει επεξεργαστεί ως σήμερα, αλλά και αδημοσίευτα πεζογραφήματα, ποιήματα και επιστολές, που πρώτη φορά βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Το υλικό έχει αποκατασταθεί αλλά και οργανωθεί σε νέα βάση.
Πιο συγκεκριμένα ο τόμος περιλαμβάνει:
1. Μια εκτεταμένη εισαγωγή από 145 σελίδες, στις οποίες ο επιμελητής επανατοποθετεί το θέμα του Κρυστάλλη και προτείνει νέους τρόπους, διευκολυντικούς, για την κατανόηση του συνολικού έργου του.
2. Το ποιητικό του έργο οργανώνεται σε τρεις κύκλους: Ο κύκλος του εθνικού αιτήματος, ο κύκλος της στροφής και ο κύκλος των ερώτων και του πόνου. Σ’ αυτούς τους κύκλους συμπεριλαμβάνονται τα παλαιότερα γνωστά ποιήματα, όχι όμως χρονολογικά, αλλά και ποιήματα που για πρώτη φορά συμπεριλαμβάνονται σε Άπαντα, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο αφιέρωμα του περιοδικού «Νέα Εστία» (τεύχος 1886, 2021).
3. Όλα τα γνωστά πεζογραφήματά του αλλά και καινούργια, που δημοσιεύονται για πρώτη φορά, δημοσιευμένα στο περιοδικό «Νέα Εστία».
4. Το μελέτημά του «Οι Βλάχοι της Πίνδου». Σ’ αυτό υπάρχουν δύο καινοτομίες: α. Η ανέκδοτη και πρωτοπαρουσιαζόμενη ομιλία του σπουδαίου ιστορικού Σπύρου Ασδραχά με καίριες επισημάνσεις για το έργο του. β. Η ενότητα «Μαλακάσι» (ευρύτερη περιοχή του σημερινού Δήμου Βορείων Τζουμέρκων), οργανώνεται σε υποενότητες, που διευκολύνει την ανάγνωση.
5. Δύο αθησαύριστα κείμενα, ένα ποίημα και ένα διήγημα, τα οποία είχαν δημοσιευτεί από τον Κρυστάλλη, όμως ουδείς τα είχε εντοπίσει ως τώρα. Συμπεριλαμβάνονται για πρώτη φορά σε Άπαντα.
6. Επιστολές, οργανωμένες σε κατηγορίες, αλλά και καινούργιες, που ήρθαν στην επιφάνεια σε διάφορα περιοδικά.
7. Γενική Βιβλιογραφία (Από το 1887 έως το 2024), που περιλαμβάνει όσα δημοσίευσε ο Κρυστάλλης, αναδημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες – περιοδικά, και σε αναγνωστικά στην εκπαίδευση. Έργα που εμπνεύστηκαν από τον Κρυστάλλη. Μελέτες που δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και πρακτικά ημερίδων και συνεδρίων.
8. Λεξιλόγιο
9. Ευρετήριο
