Ο ιός της γρίπης είναι το παθογόνο που είναι πιο πιθανό να προκαλέσει μια νέα πανδημία στο εγγύς μέλλον, προειδοποιούν κορυφαίοι επιστήμονες. Σύμφωνα με μια διεθνή έρευνα, η οποία θα δημοσιευθεί το επόμενο Σαββατοκύριακο (27-28/4), το 57% των εμπειρογνωμόνων σε θέματα ασθενειών πιστεύει πλέον ότι ένα στέλεχος του ιού της γρίπης θα είναι η αιτία της επόμενης πανδημίας.
Η πεποίθηση ότι η γρίπη αποτελεί τη μεγαλύτερη παγκόσμια απειλή πανδημίας βασίζεται σε μακροχρόνιες έρευνες που δείχνουν ότι εξελίσσεται και μεταλλάσσεται συνεχώς, δήλωσε ο Γιόν Σάλμαντον-Γκαρσία του Πανεπιστημίου της Κολωνίας, ο οποίος διεξήγαγε τη μελέτη.
«Η γρίπη εμφανίζεται κάθε χειμώνα. Θα μπορούσαμε να περιγράψουμε αυτές τις εστίες ως μικρές πανδημίες, οι οποίες λίγο-πολύ ελέγχονται επειδή τα διάφορα στελέχη που τις προκαλούν δεν είναι αρκετά ιογενή – αλλά αυτό δεν θα ισχύει απαραίτητα για πάντα» τόνισε.
Οι λεπτομέρειες της έρευνας -στην οποία συμμετείχαν συνολικά 187 ανώτεροι επιστήμονες– θα αποκαλυφθούν στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων (ESCMID) στη Βαρκελώνη το επόμενο Σαββατοκύριακο.
Η επόμενη πιο πιθανή αιτία μιας πανδημίας, μετά τη γρίπη, είναι πιθανό να είναι ένας ιός – που ονομάστηκε Νόσος Χ (Disease X) – ο οποίος είναι ακόμη άγνωστος στην επιστήμη, σύμφωνα με το 21% των εμπειρογνωμόνων που συμμετείχαν στη μελέτη. Πιστεύουν ότι η επόμενη πανδημία θα προκληθεί από έναν μικροοργανισμό που δεν έχει ακόμη ταυτοποιηθεί και θα εμφανιστεί από το πουθενά, όπως ακριβώς έκανε ο ιός Sars-CoV-2, η αιτία του Covid-19. Πράγματι, ορισμένοι επιστήμονες εξακολουθούν να πιστεύουν ότι ο Sars-CoV-2 παραμένει απειλή, με το 15% των ερευνητών που συμμετείχαν στη μελέτη να τον χαρακτηρίζουν ως την πιο πιθανή αιτία μιας πανδημίας στο εγγύς μέλλον. Άλλοι θανατηφόροι μικροοργανισμοί – όπως οι ιοί Λάσα, Νίπα, Έμπολα και Ζίκα – αξιολογήθηκαν ως σοβαρές παγκόσμιες απειλές μόνο από το 1% έως 2% των ερωτηθέντων.
«Η γρίπη παρέμεινε -σε πολύ μεγάλο βαθμό- η υπ’ αριθμόν ένα απειλή όσον αφορά το δυναμικό πανδημίας σύμφωνα με την πλειοψηφία των παγκόσμιων επιστημόνων» πρόσθεσε ο ερευνητής.
Παγκόσμια ανησυχία για τη γρίπη των πτηνών
Την περασμένη εβδομάδα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξέφρασε φόβους για την ανησυχητική εξάπλωση του στελέχους Η5Ν1 της γρίπης που έχει προκαλέσει εκατομμύρια κρούσματα σε όλο τον κόσμο. Το ξέσπασμα ξεκίνησε το 2020 και έχει οδηγήσει στο θάνατο ή τη θανάτωση δεκάδων εκατομμυρίων πουλερικών, ενώ έχει εξοντώσει εκατομμύρια άγρια πτηνά.
Πιο πρόσφατα, ο ιός της γρίπης των πτηνών εξαπλώθηκε σε είδη θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένων των οικόσιτων βοοειδών που έχουν πλέον μολυνθεί σε 12 πολιτείες των ΗΠΑ, αυξάνοντας περαιτέρω τους φόβους για τους κινδύνους για τον άνθρωπο. Όσο περισσότερα είδη θηλαστικών μολύνει ο ιός, τόσο περισσότερες ευκαιρίες έχει να εξελιχθεί σε ένα στέλεχος που είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στο περιοδικό Nature ο Ντάνιελ Γκόλντχιλ από το Βασιλικό Κτηνιατρικό Κολέγιο στο Χάτφιλντ.
Η εμφάνιση του ιού Η5Ν1 στα βοοειδή αποτέλεσε έκπληξη, πρόσθεσε ο ιολόγος Εντ Χάτσινσον από το Πανεπιστήμιο της Γλασκώβης.
«Οι χοίροι μπορούν να νοσήσουν από τη γρίπη των πτηνών, αλλά μέχρι πρόσφατα τα βοοειδή δεν είχαν μολυνθεί. Έτσι, η εμφάνιση του H5N1 στις αγελάδες ήταν ένα σοκ. Σημαίνει ότι οι κίνδυνοι να περάσει ο ιός σε όλο και περισσότερα αγροτικά ζώα και στη συνέχεια στον άνθρωπο γίνονται όλο και μεγαλύτεροι. Όσο περισσότερο εξαπλώνεται ο ιός, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να μεταλλαχθεί ώστε να μπορεί να εξαπλωθεί στον άνθρωπο» δήλωσε.
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο H5N1 εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων. Αλλά σε εκατοντάδες περιπτώσεις όπου άνθρωποι έχουν μολυνθεί μέσω επαφής με ζώα τα τελευταία 20 χρόνια, οι επιπτώσεις ήταν ζοφερές.
«Το ποσοστό θνησιμότητας είναι εξαιρετικά υψηλό επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν φυσική ανοσία στον ιό», εξήγησε ο Τζέρεμι Φάραρ, επικεφαλής επιστήμονας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η προοπτική μιας πανδημίας γρίπης είναι ανησυχητική, αν και οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι έχουν ήδη αναπτυχθεί εμβόλια κατά πολλών στελεχών, συμπεριλαμβανομένου του H5N1.
«Εάν προέκυπτε μια πανδημία γρίπης των πτηνών, η παραγωγή εμβολίων στην κλίμακα και την ταχύτητα που θα χρειαζόταν θα αποτελούσε τεράστια υλικοτεχνική πρόκληση. Ωστόσο, θα ήμασταν πολύ πιο μακριά σε αυτό το δρόμο από ό,τι ήμασταν με τον Covid-19, όταν έπρεπε να αναπτύξουμε ένα εμβόλιο από την αρχή» δήλωσε ο Χάτσινσον.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένα μαθήματα για την πρόληψη της εξάπλωσης της νόσου έχουν ξεχαστεί από το τέλος της πανδημίας του Covid-19, δήλωσε ο Σάλμαντον-Γκαρσία.
«Οι άνθρωποι βήχουν πάλι βάζοντας το χέρι στο στόμα τους και στη συνέχεια ακουμπούν άλλους ανθρώπους. Η χρήση μάσκας έχει εξαφανιστεί. Επιστρέφουμε στις παλιές μας κακές συνήθειες. Μπορεί να το μετανιώσουμε αυτό» κατέληξε ο ερευνητής.
ΠΗΓΗ: Guardian
