Για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, η κατάσταση του δημόσιου λόγου, οξύνεται. Κι αυτό δείχνει και βαθύτερες διεργασίες μέσα στην κοινωνία. Είναι φανερό ότι όλο και μεγαλύτερα κομμάτια της κοινωνίας, δεν δέχονται πια κανένα επιχείρημα και καταλήγουν πολύ γρήγορα στο «έξω οι ξένοι». Ακόμα κι αν ανοίξει η συζήτηση προσχηματικά, πχ περί διεθνών υδάτων και διάσωσης και κρατικών αρμοδιοτήτων, σε αυτά τα κομμάτια της κοινωνίας δεν υπάρχει πια χώρος για επιχειρήματα. Συμβαίνει και σε άλλες χώρες εδώ και χρόνια και εξηγεί και την άνοδο της ακροδεξιάς. Το γεγονός πάντως ότι όπου η ακροδεξιά έγινε κυβέρνηση όπως πχ στην Ιταλία, δεν έδωσε και λύσεις, ακόμα δεν είναι μέρος της συζήτησης. Ίσως και να μην γίνει ποτέ.
Το αν αυτές οι απόψεις είναι πλειοψηφικές, είναι μεγάλη συζήτηση. Εκτιμώ ότι όχι ακόμα. Βλέπουμε ότι στην Ελλάδα αναπτύσσονται και πολύ μεγάλα κινήματα αλληλεγγύης όπως έγινε στα νησιά, όπως θεριεύει και ο άγριος ρατσισμός. Σαν να είναι ένα καζάνι που βράζει η κοινωνία.
Παρ’ όλα αυτά και ίσως ακριβώς λόγω αυτών των εξελίξεων, η μάχη δεν μπορεί να σταματήσει. Και είναι μια μάχη διπλή: Αφενός να υπάρχουν πολιτικές σε επίπεδο Ευρώπης που να έχουν αποτέλεσμα υπέρ των κοινωνιών, προστατεύοντας και τις ζωές των προσφύγων έστω κι αν πρέπει να είναι μακροχρόνιες και αφετέρου να επενδύονται όλες οι δημόσιες πράξεις με αξίες και ηθικές ιδέες υπέρ της ζωής και των ανθρώπων.
Ακόμα κι αν ήδη αυτή η διπλή μάχη μοιάζει να βρίσκει όλο και μεγαλύτερα εμπόδια δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσει. Με τέτοιες άλλωστε μάχες προχώρηση η δημοκρατία στην Ευρώπη και η ευημερία στις κοινωνίες της.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
