Άμεση προτεραιότητα για το Υπουργείο Πολιτισμού αποτελεί η αποκατάσταση της Ιεράς Μονής Βελλάς, μετά από χρόνια απραξίας, σύμφωνα με απάντηση της Λ. Μενδώνη στον Στ. Καλογιάννη.
Το θέμα της άμεσης αποκατάστασης της Ιεράς Μονής Παναγίας της Βελαΐτισσας που είχε πληγεί από το σεισμό του Οκτωβρίου 2016, είχε φέρει στη Βουλή ο Σταύρος Καλογιάννης, μετά από συνεργασία που είχε με την Πρόεδρο του Ακαδημαϊκού Συμβουλίου Καθηγήτρια κα Ράπτη.
Στην απάντησή της στον Σταύρο Καλογιάννη, η Υπουργός Πολιτισμού κα Μενδώνη αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι το Υπουργείο Πολιτισμού έχει θέσει σε προτεραιότητα το μνημείο. Ειδικότερα, έχει ήδη εγκριθεί χρηματοδότηση άμεσων σωστικών επεμβάσεων στις τοιχογραφίες του ναού, ενώ στην επόμενη συνεδρίαση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Ηπείρου θα εξεταστεί η μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης του ναού, η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο. Αμέσως μετά την έγκριση της μελέτης, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων θα αναζητήσει χρηματοδότηση για την αποκατάσταση της Μονής.
Αναλυτικά η απάντηση της κας Μενδώνη στον Σταύρο Καλογιάννη:
«Η Ιερά Μονή Γενεσίου Θεοτόκου Βελλάς, στο Καλπάκι Ιωαννίνων ιδρύθηκε τον 11ο αιώνα. Το καθολικό της μονής, στη μορφή που παρουσιάζει σήμερα, ανάγεται, κατά το μεγαλύτερο τμήμα του στο 1745. Εσωτερικά ο ναός είναι κατάγραφος με τοιχογραφίες το 1745.
Μετά από το σεισμό του 2016 στην περιοχή, η Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων πραγματοποίησε από κοινού με κλιμάκιο της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεώτερων Μνημείων αυτοψία στη Μονή, όπου διαπιστώθηκε η ανάγκη λήψης άμεσων σωστικών μέτρων συντήρησης και το 2017 εγκρίθηκε η “Τεχνική Έκθεση για την λήψη άμεσων μέτρων προστασίας του καθολικού της Ιεράς Μονής Βελλάς στο Καλπάκι Ιωαννίνων, καθώς και την εκτέλεση των σχετικών εργασιών (Απόφαση υπ’ αρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΜΤΕ/ΔΑΒΜΜ/412484/38039/5558/16-03-17). Η εν λόγω Τεχνική έκθεση εστάλη τον Απρίλιο του 2017 στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων, προκειμένου να φροντίσει για την υλοποίηση του σχετικού έργου. Εντούτοις, τα επόμενα δύο έτη το έργο δεν τέθηκε σε προτεραιότητα από την τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ, κατά την κατανομή των πιστώσεων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, με αποτέλεσμα να μην εκτελεστούν οι προβλεπόμενες εργασίες της ανωτέρω μελέτης και να μην ληφθούν τα αναγκαία σωστικά μέτρα.
Σήμερα οι διαδικασίες είναι διαφορετικές, εντούτοις, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ θα δώσουν άμεση προτεραιότητα στην λήψη των σωστικών μέτρων στο καθολικό της Μονής Βελλάς. Ήδη εγκρίθηκε το αίτημα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων για τη χρηματοδότηση άμεσων σωστικών επεμβάσεων στις τοιχογραφίες τριών ναών, που είχαν πληγεί από το σεισμό του Οκτωβρίου του 2016, μεταξύ των οποίων και το Καθολικό της Ιεράς Μονής Βελλάς (αρ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΟΥ/ΔΠΟΔΤΠ/ΤΚΠ/130004/8353/5409/453/20-3-2020). Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων θα μεριμνήσει για την λήψη των υπόλοιπων αναγκαίων μέτρων προστασίας που προβλέπονται στην ανωτέρω Τεχνική Έκθεση του 2017.
Επιπροσθέτως, συνεχίζει η Υπουργός Μενδώνη, σας γνωρίζουμε ότι στην επόμενη συνεδρίαση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Ηπείρου, η ημερομηνία της οποίας δεν έχει ακόμη οριστεί λόγω των έκτακτων περιστάσεων, θα εξεταστεί νέα μελέτη στερέωσης και αποκατάστασης του ναού, η οποία ολοκληρώθηκε τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους (έγγραφο υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΠΟΑ/ΓΔΑΠΚ/ΕΦΑΙΩΑ/53679/36724/399/27-02-2020). Παράλληλα, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων βρίσκεται σε συνεννόηση με την Περιφέρεια Ηπείρου για την εξασφάλιση κονδυλίου, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για τις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του Μνημείου, μετά την έγκριση της μελέτης αποκατάστασης από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ηπείρου».
Σε δήλωσή του ο Σταύρος Καλογιάννης ανέφερε: «Είναι πολύ θετικό γεγονός ότι το Υπουργείο Πολιτισμού έθεσε σε προτεραιότητα την αποκατάσταση της Ιεράς Μονής Βελλάς. Δυστυχώς χάθηκε πολύτιμος χρόνος, λόγω της αδιαφορίας της προηγούμενης Κυβέρνησης για το μνημείο, επί δύο και πλέον χρόνια. Η έκτακτη κατάσταση λόγω του κορονοϊού δεν επέτρεψε να συνεδριάσει το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ηπείρου, ώστε να εγκριθεί η μελέτη που ολοκληρώθηκε προ διμήνου. Μόλις αυτό γίνει πρέπει να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση αποκατάστασης του μνημείου. Παρακολουθώ το θέμα μέχρι την υλοποίηση των εργασιών που θα διασφαλίσουν το μνημείο».