Εντυπωσιάζει τον επισκέπτη η έκθεση «Χρηστοβασίλειος Πολιτεία» στο Λαογραφικό Μουσείο της ΕΗΜ
Τους βασικούς σταθμούς της μακράς προσωπικής, πολιτικής, δημοσιογραφικής και λογοτεχνικής διαδρομής του Χρήστου Χρηστοβασίλη, παρουσιάζει σε μία εξαιρετικά επιμελημένη έκθεση στο Λαογραφικό Μουσείο «Κων. Φρόντζος» η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών. Ο Χρ. Χρηστοβασίλης υπήρξε ένας διακεκριμένος συγγραφέας και δημοσιογράφος, μία από τις σημαντικότερες μορφές της λογοτεχνίας της Ηπείρου στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Στο κοινό της Ηπείρου και της Ελλάδας ήταν γνωστή η διαδρομή του ως προς τα βασικά της στοιχεία όμως όχι και τόσο στις λεπτομέρειές αυτής. Η δωρεά του προσωπικού αρχείου του όμως από την εγγονή του Δροσιά Κατσίλα προς την ΕΗΜ το 2022 και η διαδικασία της παραλαβής που διήρκεσε σχεδόν έναν ολόκληρο χρόνο αποκάλυψε έναν πραγματικό θησαυρό, ένα μικρό μέρος του οποίου όμως έρχεται στην επιφάνεια με την εν λόγω έκθεση.
Το σημαντικότερο όλων είναι πως μέσα από το σπάνιο αρχειακό υλικό με χειρόγραφα, φωτοτυπίες, ποιήματα, θεατρικά έργα, πολλά εκ των οποίων είναι ανέκδοτα, έρχεται στο φως μία μυθιστορηματική ζωή του Χρηστοβασίλη που θα μπορούσε να γίνει αναμφίβολα κινηματογραφική ταινία.
Η πρόεδρος του Δ.Σ της ΕΗΜ Αικατερίνη Λιάμπη που μίλησε στο ITV για την έκθεση δεν έκρυψε ότι αυτό ακριβώς σκέφτονται να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν σε κάποια επόμενη στιγμή, εκφράζοντας θερμές ευχαριστίες προς την εγγονή του Χρ. Χρηστοβασίλη Δροσιά Κατσίλα που παραχώρησε το σπάνιο αυτό υλικό.
Η Δήμητρα Μυτιλή, υποψήφια δρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων που το πρωί της Παρασκευής ξενάγησε στην έκθεση μαθητές σχολείων της πόλης, αναφέρθηκε στην προσωπική της παρουσία στη διαδικασία παραλαβής της δωρεάς που έκανε στην ΕΗΜ η εγγονή του Χρηστοβασίλη.
Τι περιλαμβάνει η έκθεση
Στην έκθεση παράλληλα με το συγγραφικό και δημοσιογραφικό έργο του Χρ. Χρηστοβασίλη όπως και προσωπικές επιστολές και αλληλογραφία που αναδεικνύει τη σπουδαία προσωπικότητά του, παρουσιάζονται και εκθέματα από τα προγονικά κειμήλια από τη φάρα των Ζουλιαταίων από την οποία και κατάγεται, ενώ περίοπτη θέση στην έκθεση κατέχει και το ξίφος του Εσάτ Πασά που μαζί με ένα έμβλημα πάνω από το γραφείο του περιήλθε στην κατοχή του Αδώνιδος Κύρου μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. «Το ξίφος του Εσάτ Πασά, που παρέδωσε τα Ιωάννινα το 1913 χωρίς να καταστρέψει την πόλη, περιλαμβάνεται στην έκθεση γιατί ο Χρηστοβασίλης τον εκτιμούσε βαθύτατα και είχε στενές σχέσεις μαζί του και τα επόμενα χρόνια της απελευθέρωσης, αφού ήταν η οικογένειά του εκείνη που προστάτευσε τα κτήματα του Εσάτ», ανέφερε η κα Λιάμπη.
Ποιος ήταν ο Χρ. Χρηστοβασίλης
Ο Χρ. Χρηστοβασίλης γεννήθηκε στο χωριό Μικρό Σουλόπουλο Ιωαννίνων στον ποταμό Καλαμά, κοντά στα Ιωάννινα, όταν η περιοχή ήταν ακόμη υπό οθωμανική κατοχή. Ως έφηβος έφυγε από το σχολείο για να συμμετάσχει στην Ηπειρώτικη Επανάσταση του 1878 και εντάχθηκε σε αντάρτικα σώματα στην περιοχή των Αγίων Σαράντα. Οι οθωμανικές αρχές τον συνέλαβαν δύο φορές και τον καταδίκασαν σε θάνατο, όμως κατάφερε και δραπέτευσε προς την απελευθερωμένη Ελλάδα. Το 1885 βρίσκεται στην Αθήνα, όπου και σπούδασε, συνέλεξε υλικό και εξέδωσε μεγάλο αριθμό έργων σχετικά με την ελληνική ιστορία. Τον Δεκέμβριο του 1889 κέρδισε το λογοτεχνικό βραβείο της εφημερίδας Ακρόπολις για το έργο του Διηγήματα της Στάνης. Υπήρξε ο μοναδικός Έλληνας δημοσιογράφος, απεσταλμένος της εφημερίδας Ακρόπολις που παρέστη στην τελετή στέψης του τσάρου Νικόλαου του Β’. Με το πέρας των Βαλκανικών Πολέμων το μεγαλύτερο μέρος της Ηπείρου εντάχθηκε στην Ελλάδα, δραστηριοποιήθηκε στα Ιωάννινα όπου και εξέδιδε την εφημερίδα Ελευθερία, ενώ το 1936 το πολιτισμικό περιοδικό Ηπειρωτικά Φύλλα. Ο Χρηστοβασίλης που ήταν φιλοβασιλικός και σφόδρα αντιβενιζελικός εξελέγη δύο φορές βουλευτής Ιωαννίνων στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, το 1926 και το 1935.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
