Την «βύθιση» της ελληνικής οικονομίας κατά 9,7% προβλέπει για φέτος η Κομισιόν, στις εαρινές εκτιμήσεις που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, εν μέσω της πρωτοφανούς κρίσης της πανδημίας που απειλεί την υγεία και την οικονομία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβλεψε σήμερα ιστορική ύφεση σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με πτώση-ρεκόρ του ΑΕΠ κατά 7,7% (κατά μέσο όρο), ενώ το χειρότερο πλήγμα από όλα τα κράτη μέλη αναμένεται πως θα το δεχτεί η Ελλάδα με ύφεση 9,7%.
Στο ειδικό κεφάλαιο για την Ελλάδα αναφέρεται ότι η οικονομία αναμένεται να πληγεί σοβαρά από την πανδημία και τα αναγκαστικά μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό της εξάπλωσής του κορωνοϊού. Ο δε αντίκτυπος της κρίσης θα είναι πολύ μεγάλος εξαιτίας της σημασίας του τομέα του τουρισμού για την χώρα, και της υψηλής αναλογίας πολύ μικρών επιχειρήσεων που θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτες.
Δεν αποκλείεται μάλιστα και δυσμενέστερο σενάριο με πτώση 30% στις επενδύσεις (με την προοπτική ανάκαμψής τους το 2021 κατά 33%). Όσο για το πρωτογενές πλεόνασμα, υπολογίζεται πως θα πέσει από το 4,4% του ΑΕΠ το 2019 στο -3,4% για φέτος και στο 0,6% για το 2021.
Εκτός από την Ελλάδα (-9,7%), πολύ μεγάλο αναμένεται το πλήγμα σε Ιταλία (-9,5%) και Ισπανία (-9,4%), χώρες που επίσης εξαρτώνται ιδιαίτερα από τον τουρισμό. Όσο για τη Γαλλία που εκτός από τον τουρισμό βασίζεται και σε βαριά βιομηχανία, η ύφεση αναμένεται να αγγίξει το 8,2%.
Η Γερμανία, που αποτελεί τη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές, αναμένει συρρίκνωση κατά 6,5% το 2020 και η Ολλανδία κατά 6,8%. «Αυτή τη στιγμή, μπορούμε να κάνουμε μόνο προσωρινές προβλέψεις για το εύρος και τη βαρύτητα του σοκ του κορωνοϊού στις οικονομίες μας», κατέληξε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις.
Η Κομισιόν προβλέπει χειρότερο σενάριο από την κυβέρνηση
Ενώ η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά πως η οικονομία θα ανακάμψει άμεσα (σχήμα “V”), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει πως, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη ο ρυθμός μερικής ανάκαμψης το 2021 θα είναι πιο αργός (σχήμα “U”). Η Κομισιόν θεωρεί ότι η Ελλάδα θα δεχτεί ισχυρές πιέσεις αποπληθωρισμού, με μείωση του εναρμονισμένου δείκτη κατά 0,6% (μεγαλύτερη πτώση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο) και αύξηση των τιμών κατά 0,5% το 2021.
Μεγάλη ανεργία
Η ανεργία εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στο 19,9%, στα υψηλότερα επίπεδα πανευρωπαϊκά με περίπου 160.000 νέους ανέργους (έναντι 9,6% μέσου όρου ανεργίας στην ΕΕ). Την επόμενη χρονιά, προβλέπεται πως η ανεργία θα υποχωρήσει στο 16,8%, χαμηλότερα δηλαδή από την Ισπανία αλλά παραμένοντας σε πολύ μεγάλα επίπεδα. Επίσης, η Κομισόν προβλέπει μείωση της απασχόλησης κατά 3,7% φέτος με άνοδό της κατά 3,8% το 2021.
Το κόστος των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης αναμένεται να αγγίξει το 6,9% του ΑΕΠ. Για το 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι στην χώρα θα υπάρχει ισχυρή ανάκαμψη με άνοδο του ΑΕΠ κατά 7,9%, έναντι 6,3% στην ευρωζώνη. Ωστόσο η Ελλάδα θεωρείται η δεύτερη πιο ευάλωτη χώρα της ΕΕ μετά τη Μάλτα σε περίπτωση που υπάρχει κάποιο κλαδικό σοκ ζήτησης.
Πότε θα φανούν οι σοβαρές επιπτώσεις
Το πλήγμα του lockdown στη χώρα αναμένεται να φανεί στο β’ τρίμηνο που διανύουμε (Απρίλιος – Ιούνιος) και ο τουριστικός κλάδος θα επηρεαστεί περισσότερο στο γ’ τρίμηνο (Ιούλιος – Σεπτέμβριος) καθώς οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί αναμένεται να παραμείνουν σε ισχύ και η ζήτηση για ταξίδια στο εξωτερικό «ενδέχεται να παραμείνει συγκρατημένη».
Με δεδομένο ότι πάνω από το 70% των τουριστικών εσόδων καταγράφονται τους θερινούς μήνες, τα εμπόδια θα έχουν μεγάλο αντίκτυπο και στις συνολικές εξαγωγές υπηρεσιών.
Οι επενδύσεις θα κλονιστούν από την αυξημένη αβεβαιότητα «αλλά η υποστήριξη ρευστότητας από την ελληνική κυβέρνηση και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ» θα ενισχύσει τον πλαίσιο. Παράλλα η παγκόσμια φύση της κρίσης, αναμένεται να προκαλέσει ισχυρές μειώσεις και στις εξαγωγές, ιδιαίτερα προς τις χώρες που πλήττονται περισσότερο.
Λόγω της μεγάλης έκθεσης της Ελλάδας σε ταξιδιωτικούς περιορισμούς εντοπίζονται αρκετοί κίνδυνοι και ακόμη και μια σύντομη παράταση των περιορισμών θα μπορούσε να έχει ισχυρή πτωτική επίδραση. Παράλληλα ο αντίκτυπος στον τομέα των υπηρεσιών και στις πολύ μικρές επιχειρήσεις θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερος από το αναμενόμενο και να βάλει «φρένο» στην ανάκαμψη. Οι δημοσιονομικές προοπτικές εξαρτώνται και από κρίσιμες αποφάσεις για το ασφαλιστικό, όπως η υπόθεση που εκκρεμεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αναφορικά με τα αναδρομικά των συνταξιούχων. Τέλος, αβέβαιο θεωρείται και το συνολικό, τελικό κόστος των έκτακτων μέτρων στήριξης.
«Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε ένα οικονομικό σοκ που δεν έχει προηγούμενο μετά τη Μεγάλη Ύφεση (του 1929)», τόνισε ο Ευρωπαίος επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι. «Το βάθος της ύφεσης και η ισχύς της ανάκαμψης θα είναι διαφορετικά από χώρα σε χώρα, ανάλογα με την ταχύτητα με την οποία θα μπορέσουν να άρουν τα μέτρα περιορισμού, τη σημασία των υπηρεσιών – όπως του τουρισμού – σε κάθε οικονομία και τους οικονομικούς πόρους κάθε χώρας», πρόσθεσε.
