Το πιθανότερο σενάριο που εκτιμούν οι επιστήμονες για την εξέλιξη της πανδημίας παγκοσμίως
Επιστήμονες εμφανίζονται σχεδόν βέβαιοι πως ο νέος κορωνοϊός, ήδη επανακάμπτει σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ελλάδα, θα συνεχίσει να κυκλοφορεί καθώς αν υπήρξε περίοδος που μπορούσε να περιοριστεί, έχει πια παρέλθει, μάλλον ανεπιστρεπτί.
Μετρώντας περισσότερα από 20 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως και 730.000 θανάτους, έχει ήδη εξαπλωθεί τόσο πολύ σε όλο τον πλανήτη.
Το πιθανότερο σενάριο, λένε οι ειδικοί, σύμφωνα με το αμερικανικό περιοδικό Atlantic, είναι ότι η πανδημία θα λάβει μεν τέλος κάποια στιγμή -επειδή αρκετοί άνθρωποι θα έχουν μολυνθεί ή εμβολιαστεί- όμως ο κορωνοϊός δεν θα πάψει να κυκλοφορεί ανάμεσά μας σε χαμηλότερα επίπεδα, συχνά κάτω από τα επιδημιολογικά «ραντάρ».
Με το πέρασμα του χρόνου, τα κρούσματα θα αυξομειώνονται και θα υπάρχουν επιδημικά ξεσπάσματα, αλλά ακόμη κι όταν υπάρξουν εμβόλια, ο ιός δεν θα εξαλειφθεί. Άλλωστε, εμβόλια υπάρχουν εδώ και καιρό για πολλούς ιούς, αλλά μόνο ο ιός της ευλογίας θεωρείται ότι έχει εξαφανιστεί από τη Γη, κάτι που σημαίνει ότι πιθανότατα θα ζούμε με τον SARS-CoV-2 για την υπόλοιπη ζωή μας, δεν θα είναι όμως τόσο επίφοβος όσο τώρα.
Πριν μερικούς μήνες, οι υπεύθυνοι δημόσιας υγείας έδειχναν μεγαλύτερη αισιοδοξία ακόμη και για εξαφάνισή του, όπως είχε συμβεί το 2004 με τον συγγενικό ιό που προκαλούσε τη νόσο SARS. Όμως, αυτό θεωρείται πια σχεδόν απίθανο, καθώς ο νέος ιός εξαπλώνεται πολύ πιο εύκολα από ό,τι ο προηγούμενος SARS-CoV, ιδίως από τη στιγμή που μεταδίδεται από ασυμπτωματικούς ανθρώπους.
«Είναι πολύ απίθανο ότι αυτήν τη φορά θα μπορέσουμε να κηρύξουμε τη νίκη που είχαμε πετύχει εναντίον του SARS», δήλωσε ο επιδημιολόγος Στέφεν Μορς του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης.
Τι ακριβώς θα συμβεί, θα εξαρτηθεί καθοριστικά από τη δύναμη και τη διάρκεια της ανοσίας έναντι του νέου ιού, σύμφωνα με τον λοιμωξιολόγο Γιονατάν Γκραντ του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Σύμφωνα με το μοντέλο που έχει αναπτύξει, αν η ανοσία διαρκεί λίγους μήνες, η αρχική μεγάλη πανδημία θα ακολουθηθεί από μικρότερα κύματα κάθε χρόνο. Αν η ανοσία διαρκεί σχεδόν δύο χρόνια, η νόσος Covid-19 θα παρουσιάζει εξάρσεις χρόνο παρά χρόνο. Όσο λιγότερο διαρκεί η ανοσία τόσο δυσκολότερο θα είναι η εξάλειψη του ιού.
Προς το παρόν, είναι ασαφές πόσο διαρκεί η ανοσία, καθώς ο ιός είναι αρκετά νέος για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Πάντως, ένα μελλοντικό εμβόλιο πιθανότατα θα χρειάζεται περιοδικές επαναλήψεις κάθε χρόνο (όπως της γρίπης) ή κάθε δύο χρόνια.
Αλλά ακόμη κι αν ο ιός εξαφανιστεί από τους ανθρώπους, θα συνεχίσει να κυκλοφορεί στα ζώα, από όπου κάλλιστα θα μπορεί να εξαπλωθεί ξανά στους ανθρώπους. Πολύ περισσότερο, σύμφωνα με τον ιολόγο Τίμοθι Σίαν του Πανεπιστημίου της Β. Καρολίνα, που άνθρωποι με Covid-19 φαίνεται ότι μολύνουν διάφορα ζώα (από όπου ο ιός επιστρέφει).
Με βάση το καλύτερο σενάριο, η ύπαρξη τόσο εμβολίων όσο και καλύτερων φαρμάκων στο μέλλον θα κάνει την Covid-19 μία λιγότερο επικίνδυνη νόσο και ο SARS-CoV-2 θα γίνει άλλος ένας εποχικός αναπνευστικός ιός, όπως οι ήδη τέσσερις κοινοί κορωνοϊοί (229E, OC43, NL63 και HKU1) που προκαλούν κοινά κρυολογήματα. Ίσως ο SRAS-CoV-2 γίνει ο πέμπτος ιός αυτής της πολύ πιο «άκακης» ομάδας.
Είναι γνωστό ότι στους ιούς υπάρχει γενικά μία διελκυστίνδα ανάμεσα στη μεταδοτικότητα και τη φονικότητα. Όσο πιο φονικός είναι ένας ιός τόσο δυσκολότερα εξαπλώνεται. Και οι ιοί «θέλουν» να εξαπλωθούν, όχι να σκοτώσουν.
«Αν δει κανείς τη μεγάλη εικόνα, ένας νεκρός ξενιστής δεν βοηθά τον ιό», όπως αναφέρει ο ειδικός στους κορονοϊούς Βινίτ Μενασερί του Πανεπιστημίου του Τέξας. Άρα, λογικά και ο νέος ιός θα γίνει λιγότερο φονικός με το πέρασμα του χρόνου, σε συνδυασμό με την ανοσία χάρη στα εμβόλια.
«Νομίζω ότι ο κορωνοϊός θα είναι μαζί μας και στο μέλλον. Αλλά μαζί μας είναι και η γρίπη, χωρίς να “κατεβάζει ρολά” στις κοινωνίες μας. Συνεπώς, θα τα καταφέρουμε και με αυτόν», εκτίμησε η ερευνήτρια νέων εμβολίων Ρουθ Κάρον του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης.
