Πρόταση του Στ. Καλογιάννη
Πρόταση στους Υπουργούς Υποδομών, Κ. Καραμανλή και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυρ. Πιερρακάκη, κατέθεσε ο Σταύρος Καλογιάννης, με θέμα την προώθηση της ψηφιακής μεταρρύθμισης στα δημόσια έργα, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Όπως αναφέρει στην πρότασή του, «η κατασκευαστική βιομηχανία δημοσίων έργων είναι ένας από τους πυλώνες της οικονομίας. Ζούμε ήδη την ψηφιακή επανάσταση με γνώμονα τις τεχνολογίες πληροφοριών νέας γενιάς, όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), το cloud computing, τα μεγάλου όγκου δεδομένα, τις εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας (Virtual Reality) και την παραγωγή κατασκευαστικών σχεδίων σε πολλαπλές διαστάσεις (3D, 4D 5D, κλπ.). Πρόσφατες μελέτες εκτιμούν ότι η ψηφιοποίηση στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών μπορεί να προσθέσει έσοδα περισσότερα από 110 δισεκατομμύρια ευρώ ετήσιως στην ευρωπαϊκή οικονομία τα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ η Διοίκηση Ομοσπονδιακών Οδών των ΗΠΑ εκτίμησε ότι επιτυγχάνεται εξοικονόμηση οικονομικών πόρων κατά 6% και χρόνου κατά 40 έως 60%.
Καθώς βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο έγκρισης των προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ 2021 – 2027 και του Ταμείου Ανάκαμψης, καταθέτω συγκεκριμένη πρόταση για την ψηφιακή μεταρρύθμιση στα δημόσια έργα, η οποία είναι εφαρμόσιμη και μπορεί να χρηματοδοτηθεί από τα προαναφερθέντα προγράμματα, με πολύ σημαντικά οφέλη για την εθνική οικονομία και την ποιότητα παραγωγής δημόσιων έργων.
Η πρόσφατη ανακοίνωση της Microsoft για τη δημιουργία Data Centers στην Ελλάδα, πρέπει να αποτελέσει μοχλό για την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της διαχείρισης δημόσιων έργων».
Ειδικότερα στην πρόταση του Σταύρου Καλογιάννη αναφέρεται:
Προσέγγιση της ψηφιακής τεχνολογίας
Οι απαιτούμενες δράσεις πρέπει να ακολουθούν συγκεκριμένους στόχους και αρχές.
Στόχοι:
- Η παροχή πλαισίου που θα προάγει την υιοθέτηση της Ψηφιακής Τεχνολογίας από όλους τους τομείς των δημόσιων έργων και η ενθάρρυνση της καινοτομίας στην παράδοση και διαχείριση των δημόσιων έργων.
- Η προώθηση της συνέπειας και της διαφάνειας στις απαιτήσεις δεδομένων για τα δημόσια έργα, προκειμένου να διευκολύνεται μια εναρμονισμένη προσέγγιση.
- Η αύξηση της δυναμικότητας και της ικανότητας για τη βελτιστοποίηση των ωφελειών της Ψηφιακής Τεχνολογίας στην ανάπτυξη, παράδοση και διαχείριση έργων.
- Η διάθεση ανοικτών δεδομένων (open data) μέσω διαδικτυακών υπηρεσιών, σύμφωνα με την Οδηγία 2019/1024 της ΕΕ για τα ανοικτά δεδομένα.
Αρχές:
- Οι μορφές δεδομένων, τα πρότυπα, τα πρωτόκολλα, τα συστήματα και τα εργαλεία της Ψηφιακής Τεχνολογίας πρέπει να είναι ανοιχτά και εναρμονισμένα μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων, ενισχύοντας τη διαλειτουργικότητα, καθ’ όλη τη διαδικασία διαχείρισης του κύκλου ζωής των δημόσιων έργων.
- Οι δημόσιοι φορείς θα συνεργαστούν και με τον ιδιωτικό τομέα για να καθοδηγήσουν τις βέλτιστες πρακτικές ανάπτυξη και διαχείρισης των δημόσιων έργων, ενσωματώνοντας μεθοδολογίες από τη διεθνή εμπειρία.
- Οι δημόσιοι φορείς θα εργαστούν για την ανάπτυξη (ψηφιακών) ικανοτήτων εντός του δημόσιου τομέα για την υποστήριξη της Ψηφιακής Τεχνολογίας.
Η μεθοδολογία υλοποίησης των μέτρων ανάπτυξης της Ψηφιακής Τεχνολογίας χρειάζεται να εξειδικευτεί για κάθε τομέα σε όλες τις εκφάνσεις τους, διαδικασίες, διοικητικές πράξεις, μέθοδοι, εργαλεία δοκιμών, ελέγχων κλπ., όπως:
- Προγραμματισμός έργων, εκπόνηση μελετών έργων, κατασκευή έργων, λειτουργία και συντήρηση έργων.
Μέτρα γενικής υποστήριξης
Αναφέρονται ενδεικτικά ορισμένα μέτρα για την υιοθέτηση της ψηφιακής τεχνολογίας, σε κάθε στάδιο της διαδικασίας ανάπτυξης των δημόσιων έργων.
- Αντικατάσταση του απαξιωμένου ΠΔ 697/74 «Περί αμοιβών μηχανικών δια σύνταξιν μελετών, επίβλεψιν, παραλαβήν κλπ. συγκοινωνιακών, υδραυλικών και κτιριακών έργων, … και τεχνικών προδιαγραφών μελετών». Χρειαζόμαστε σύγχρονο κανονιστικό πλαίσιο, με στόχο τη μέγιστη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων της διαρκώς εξελισσόμενης τεχνολογίας.
- Η συνδυασμένη χρήση επιμέρους τεχνολογιών μπορεί να ανατρέψει τις παραδοσιακές τεχνικές εκπόνησης μελέτης και κατασκευής δημόσιων έργων και να επιτρέψει τον προσδιορισμό των βέλτιστων λύσεων στον κύκλο ζωής των έργων. Για παράδειγμα, τα τρισδιάστατα κατασκευαστικά μοντέλα, η μοντελοποίηση κατασκευαστικών πληροφοριών (Building Information Modelling, BIM), τα νέφη σημείων (point clouds), παρέχουν στις Υπηρεσίες, στους μελετητές και κατασκευαστές πολύ καλύτερη κατανόηση του σχεδιασμού. Τα τρισδιάστατα μοντέλα επιτρέπουν τον εντοπισμό σφαλμάτων στον σχεδιασμό, τα οποία με τις παραδοσιακές τεχνικές σχεδίασης και κατασκευής, με σχέδια δύο διαστάσεων, δεν μπορούν να εντοπισθούν μέχρι τη φάση κατασκευής.
- Η δημιουργία ψηφιακού αποθετηρίου γνώσεων και εμπειρίας, προκειμένου να υπάρχει ανοιχτή πρόσβαση και ανάπτυξη γνώσης. Το αποθετήριο θα προσφέρει τη δυνατότητα οργανωμένης μετάδοσης της εμπειρίας που προκύπτει από την υλοποίηση κάθε έργου, ενώ ταυτόχρονα θα επιτρέψει την αποτροπή της επανάληψης αστοχιών σε έργα.
- Η κωδικοποίηση νομοθεσίας δημόσιων έργων θα διασφαλίσει την αποτροπή των νομικών εμπλοκών στις διαδικασίες υλοποίησης των έργων. Είναι αναγκαίος ο μετασχηματισμός της δομής της ηλεκτρονικής νομικής βάσης δεδομένων.
- Τέλος, η καθιέρωση της χρήσης εξοπλισμού τεχνολογιών κατά την κατασκευή, που επιτρέπει τον εντοπισμό της γεωγραφικής θέσης των κατασκευαστικών μηχανημάτων, την ανίχνευση του βαθμού ακαμψίας στην οδοποιία, σε πραγματικό χρόνο κατά τη διαδικασία συμπύκνωσης των εδαφών, διασφαλίζει την επίτευξη του καθορισμένου βαθμού συμπύκνωσης, κλπ. Τα δεδομένα αποθηκεύονται σε φορητή συσκευή αποθήκευσης ή σε ιστότοπο αποθήκευσης cloud και χρησιμοποιούνται για ανάλυση από τον Ανάδοχο ή την Υπηρεσία επίβλεψης.