Οι ευαίσθητοι νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου που ελέγχουν τη διάθεσή μας μπορεί να επηρεαστούν από λόγους που ούτε καν μας περνούν από το μυαλό.
Πέρα από τις οικονομικές δυσκολίες, έναν καβγά και φυσικά το lockdown, πόσοι γνωρίζουν ότι ο ένοχος για την κακή τους διάθεση μπορεί να κρύβεται στην οθόνη του υπολογιστή, στη δίαιτα που μόλις ξεκίνησαν ή ακόμη και στη δυσκοιλιότητα; Και όμως όλοι οι παραπάνω λόγοι μπορούν να προκαλέσουν αναταραχή τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου και να επηρεάσουν την ψυχική μας διάθεση. Ας τους δούμε αναλυτικά.
Κακός καιρός και μικρή μέρα
Οι αλλαγές του καιρού συχνά επηρεάζουν την ψυχική μας διάθεση και οι έρευνες πλέον το διαπιστώνουν. Μάλιστα σε πρόσφατη μελέτη τους, οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο μεταβάλλονται ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Το φως και η θερμοκρασία είναι οι δυο παράγοντες που θεωρείται ότι έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στη διάθεση επηρεάζοντας τη σεροτονίνη – που «αγαπά» το φως του ήλιου – και την μελατονίνη – η έκκριση της οποίας αυξάνεται όταν πέφτει το σκοτάδι.
Και η αλήθεια είναι ότι όσο η μέρα μικραίνει τόσο εντείνεται η λεγόμενη «κατάθλιψη του χειμώνα» (εποχική συναισθηματική διαταραχή) που χαρακτηρίζεται από τη μείωση της ενεργητικότητας, την κακή διάθεση και την ευερεθιστότητα.
Η πρωτεϊνική διατροφή
Το τελευταίο πράγμα που σκεφτήκατε όταν ξεκινήσατε πρωτεινική δίαιτα ήταν ότι αυτή μπορεί να επηρεάσει τα κέφια σας! Και όμως μπορεί. Οι πρωτεϊνικές δίαιτες στερούνται υδατανθράκων, που αποτελούν το βασικό καύσιμο του εγκεφάλου καθώς και την «πρώτη ύλη» της σεροτονίνης, γνωστής ως η «ορμόνη της ευχαρίστησης». Όταν μια δίαιτα είναι απογυμνωμένη από υδατάνθρακες, τότε είναι πολύ πιθανό να επηρεαστεί άμεσα η ψυχική διάθεση με συμπτώματα όπως ο εκνευρισμός και η ευερεθιστότητα. Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται συνήθως μετά από την πρώτη εβδομάδα πρωτεϊνικής διατροφής. Η λύση: Eίναι διαπιστωμένο ότι η κατανάλωση υδατανθράκων μπορεί να προκαλέσει άμεσα την υποχώρηση αυτών των συμπτωμάτων και τη βελτίωση της διάθεσης.
Τα πολλά γλυκά και αρτοσκευάσματα
Στον αντίποδα της έλλειψης υδατανθράκων από τη διατροφή μας, η υπερπρόσληψη τους και μάλιστα των υπερεπεξεργασμένων υδατανθράκων μπορεί να οδηγήσει σε σωματική και πνευματική κούραση και εκνευρισμό. Τα τρόφιμα που περιέχουν επεξεργασμένους υδατάνθρακες (π.χ., γλυκά, άσπρο ψωμί, αρτοσκευάσματα) οδηγούν σε γρήγορη αύξηση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα και σε άμεση τόνωση της ενεργητικότητας. Ωστόσο στη συνεχεία το σάκχαρο μειώνεται εξίσου απότομα, γεγονός που τελικά μπορεί να οδηγήσει σε σωματική και πνευματική κόπωση.
Η καθιστική ζωή
Η έλλειψη φυσική δραστηριότητας στην καθημερινή μας ζωή μπορεί να επηρεάσει τόσο το σώμα μας όσο και τη διάθεσή μας. Ολοένα και περισσότερες μελέτες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η άσκηση σχετίζεται με την αυξημένη έκκριση της «αντικαταθλιπτικής» σεροτονίνης, καθώς και των ενδορφινών, που θεωρούνται οι ορμόνες της ευχαρίστησης. Περισσότερες από χίλιες έρευνες έχουν μελετήσει τη σχέση της άσκησης με την κατάθλιψη και έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η φυσική δραστηριότητα έχει θετική επίδραση στην ήπια κατάθλιψη, ενώ μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες εκδήλωσης κατάθλιψης έως και κατά 28%. Ειδικότερα το τρέξιμο έχει φανεί ότι έχει ισχυρή αντικαταθλιπτική δράση.
Το δύστροπο έντερο
Όσο και αν μας κάνει εντύπωση οι ειδικοί πλέον αποδέχονται ότι η δυσκοιλιότητα συσχετίζεται με την κατάθλιψη. Από οργανικής άποψης θεωρείται ότι η «στασιμότητα» του εντέρου σχετίζεται με την αυξημένη κυκλοφορία τοξινών στο αίμα η οποία επηρεάζει την βιοχημική ισορροπία των νευροδιαβιβαστών του εγκεφάλου (όπως η σεροτονίνη και η νοραδρεναλίνη). Από την άλλη μεριά η χρόνια δυσκοιλιότητα ταλαιπωρεί τον πάσχοντα και μπορεί τελικά να τον οδηγήσει σε μελαγχολία και απόσυρση από τις κοινωνικές δραστηριότητες. Επίσης οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η δυσκοιλιότητα αποτελεί και ένα από τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
