Ισχυρές συστάσεις προς τους κατοίκους των Ιωαννίνων να αποφεύγουν στο μέτρο του δυνατού, να κυκλοφορούν στην πόλη είτε για τον περίπατό τους είτε ακόμη χειρότερα για σωματική άσκηση από τις 18.00 μέχρι και τη μία τα μεσάνυχτα, απευθύνει η ιατρική – επιστημονική κοινότητα ως ένα προληπτικό, αλλά απολύτως αναγκαίο μέτρο πρόληψης και αποφυγής της έκθεσής τους στις συνθήκες της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Το καμπανάκι συναγερμού πλέον και όχι απλώς του μελλοντικού κινδύνου για την υγεία των κατοίκων της πόλης και γενικότερα όσων εκτίθενται για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αυτές τις συνθήκες, έχει σημάνει για τα καλά με τις δηλώσεις του διευθυντή ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κ. Μιχαλόπουλου στο ITV την Τρίτη να αναδεικνύουν σε ζήτημα μείζονος προτεραιότητας την αντιμετώπιση του φαινομένου της ρύπανσης.
Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται και οι δηλώσεις των επιστημόνων που κάθε άλλο παρά καθησυχαστικοί είναι, έχοντας την κλινική περισσότερο εικόνα της καθημερινής πρακτικής και όχι αναλυτικά επιστημονικά στοιχεία που μπορούν να προκύψουν από μία επιδημιολογική μελέτη ετών, με σύγκριση και άλλων παραμέτρων όπως και στοιχείων από άλλες πόλεις. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψιν αυτήν την καθημερινή πραγματικότητα και την κλινική εικόνα των ασθενών που προσέρχονται αναζητώντας ιατρική βοήθεια, οι πνευμονολόγοι του ΠΓΝΙ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.
Ο Αθανάσιος Κωνσταντινίδης, επίκουρος καθηγητής Πνευμονολογίας στο ΠΓΝΙ μίλησε στο ITV και την «Ε» για τις επιπτώσεις στην υγεία των πολιτών από την συνεχή έκθεσή τους σε συνθήκες όπως αυτές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης των Ιωαννίνων και είπε πως η κατάσταση αυτή έχει σοβαρές επιπτώσεις και σε χρονίως πάσχοντες ασθενείς με αναπνευστικά νοσήματα, όπως όμως και σε υγιείς.
«Η εικόνα αυτή με βάση παραδείγματα του παρελθόντος από άλλες περιοχές και μελέτες που έχουν γίνει, έχει σοβαρές επιπτώσεις με την εμφάνιση αναπνευστικών προβλημάτων, καρδιαγγειακών παθήσεων, εγκεφαλικών επεισοδίων ενώ υπάρχει σύνδεση και με την εμφάνιση καρκίνου διαφόρων μορφών, μέχρι και την εμφάνιση παιδικής λευχαιμίας. Στην περιοχή μας έχουμε μία καθημερινή, κλινική εικόνα των ασθενών και της αύξησης του αριθμού εκείνων που στην περίοδο αιχμής προσέρχονται στα ιατρεία με συμπτώματα μεγαλύτερης δυσφορίας, όμως αυτό μπορεί να είναι και συγκυριακό. Γι’ αυτό επιμένουμε ότι πρέπει να γίνει μία επιδημιολογική μελέτη σε βάθος ετών, με σύγκριση των απαραίτητων στοιχείων και με άλλες πόλεις, για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα. Σε κάθε περίπτωση όμως, επειδή ξέρουμε ότι οι συγκεντρώσεις των μικροσωματιδίων που είναι ιδιαίτερα επιβλαβή για την υγεία των πολιτών, είναι πολύ μεγάλες τις περιόδους αιχμής, όπως ήταν οι ημέρες των εορτών, καλό θα είναι να αποφεύγεται η κυκλοφορία των πολιτών από τις 18.00 και μέχρι τα μεσάνυχτα όπου καταγράφονται οι μεγαλύτερες στιγμές και σίγουρα να αποφεύγουν τη γυμναστική σε εξωτερικούς χώρους», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Εφιαλτικά παραδείγματα από το παρελθόν
Η επιστημονική κοινότητα αυτή τη στιγμή διαθέτει μόνο τις καταγραφές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε καθημερινή βάση από τους σταθμούς μέτρησης του ερευνητικού έργου «Πανάκεια» που είναι εγκατεστημένοι και στην πόλη των Ιωαννίνων. Ωστόσο, η διεθνής βιβλιογραφία φέρνει στο προσκήνιο εφιαλτικά συμβάντα του παρελθόντος με αντίστοιχες καταγραφές μεγάλης επιβάρυνσης της ατμόσφαιρας με ρύπους, που οδήγησαν στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους. Τον Δεκέμβριο του 1952 καταγράφηκε στο Λονδίνο μια ακραία κατάσταση υπερσυγκέντρωσης ρύπων από την καύση κάρβουνου που σε συνδυασμό με την ομίχλη οδήγησε στην καταγραφή 6.000 θανάτων σε διάστημα λίγων ημερών που αποδόθηκαν κατά κύριο λόγο σε αναπνευστική ανεπάρκεια λόγω των συνθηκών και επιπλέον σε λοιμώξεις του αναπνευστικού και σε καρδιαγγειακά επεισόδια. Παρόμοιες καταγραφές έγιναν στην Τεχεράνη το 1999 όπως επίσης σε πόλεις του Βελγίου και των ΗΠΑ.
Το μέτρο της απαγόρευσης καύσης
Ο κ. Κωνσταντινίδης ρωτήθηκε για το εάν υπάρχει διεθνής πρακτική εφαρμογής μέτρων που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και στην περίπτωση των Ιωαννίνων, λέγοντας πως αυτές είναι μεν πολιτικές αποφάσεις, αλλά είναι και σε συνάρτηση τόσο των καταγραφών όσο και των μέσων όρων των ρύπων που καταγράφεται σε ετήσια βάση και στις περιόδους αιχμής.
«Τον Μάιο του 2023 στο Λονδίνο ανακοινώθηκε και εφαρμόζεται ήδη η καθολική απαγόρευση της χρήσης κάρβουνου ή ξύλων για τη θέρμανση των κατοικιών. Ωστόσο είναι σημαντικό να δούμε με ποιους όρους γίνονται οι καταγραφές στη χώρα μας ως προς τα ανώτατα επιτρεπόμενα όρια. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι πιο χαλαρή σε σχέση με τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σχεδόν στο μισό αυτών. Στα Γιάννενα όμως σε περιόδους αιχμής ξεπερνάμε κατά πολύ το όριο συναγερμού που θέτει ο ΠΟΥ, αλλά θα πρέπει να το δούμε ως προς την ετήσια μέση επιβάρυνση και όχι σημειακά στις περιόδους αιχμής», προσέθεσε ο κ. Κωνσταντινίδης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ