Άποψη του Υπ. Περιβάλλοντος είναι ότι δεν επιβάλλεται τροποποίηση της νομοθεσίας για μείωση του ελάχιστου αριθμού μελών ενός δασικού συν/μού
Τις δυσλειτουργίες του Ν. 4423/2016 σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία των Δασικών Συνεταιρισμών, με διερεύνηση της μείωσης του αριθμού των μελών τους και τη λήψη μέτρων ενίσχυσής τους, είχε ζητήσει ο Σταύρος Καλογιάννης από το αρμόδιο Υπουργείο Περιβάλλοντος καταθέτοντας σχετική Ερώτηση (αρ. πρωτ. 5922/2021).
Στην απάντησή του, ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος κ. Γ. Αμυράς, κοινοποιεί έγγραφο της Δ/νσης Διαχείρισης Δασών, με το οποίο ο Προϊστάμενός της κ. Π. Δρούγας, αφού κάνει μια ιστορική αναδρομή στη σχετική νομοθεσία, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«Η εφαρμογή του Ν. 2810/2000, για τις «Αγροτικές Συνεταιριστικές Οργανώσεις», είχε ως συνέπεια την πρόκληση σοβαρών προβλημάτων στην οργάνωση, λειτουργία και απόδοση των Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας. Τα κυριότερα προβλήματα ήταν ότι:
– για την σύσταση συνεταιρισμού απαιτούνταν τουλάχιστον επτά πρόσωπα, με αποτέλεσμα τον κατακερματισμό των δασικών συνεταιρισμών σε ολιγομελείς ενώσεις ατόμων και
– δεν καθορίζονταν ειδικές προϋποθέσεις για την εγγραφή μελών στους δασικούς συνεταιρισμούς, με αποτέλεσμα να εγγράφονται ως μέλη άτομα άσχετα με το επάγγελμα του δασεργάτη.
Η κατάσταση αυτή είχε προκαλέσει σωρεία προβλημάτων. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
-Την ανάθεση σε περισσότερους του ενός συνεταιρισμούς της υλοτόμησης της διαχειριστικής μονάδας, την αδυναμία των συνεταιρισμών να ανταποκριθούν στο χρονοδιάγραμμα εργασιών για το οποίο είχαν δεσμευθεί, τις ελλείψεις σε μηχανικά μέσα και ζωικό κεφάλαιο, τη μη δυνατότητα των συνεταιρισμών να καλύψουν τις εγγυητικές επιστολές προς το δημόσιο, την εγκατάλειψη στο δάσος ξυλείας, που δεν είχε οικονομικό ενδιαφέρον για αυτούς, τη μη δραστηριοποίησή τους σε δευτερεύουσες καρπώσεις (δαδί, ρίζες ερείκης, κλπ).
Προς διασφάλιση της ίδρυσης και λειτουργίας βιώσιμων Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας (ΔΑΣΕ) στον Ν. 4423/2016 προβλέφθηκε ότι, για τη σύσταση ΔΑΣΕ απαιτούνται τουλάχιστον 21 άτομα.
Η συμμετοχή εμπόρων ξυλείας δεν εμποδιζόταν από τους προηγούμενους νόμους. Με τον Ν. 4423/2016 οι έμποροι ξυλείας, οι σύζυγοι αυτών και οι συγγενείς πρώτου βαθμού δεν μπορούσαν να είναι μέλη σε ΔΑΣΕ. Στην συνέχεια όμως, μετά από απαίτηση των ίδιων των ΔΑΣΕ με τον Ν.4635/2019, απαλείφθηκε ως κώλυμα συμμετοχής σε ΔΑΣΕ αυτό των εμπόρων ξυλείας, των συζύγων και των συγγενών τους α’ βαθμού.
Με την ρύθμιση αυτή διευρύνθηκε η δυνατότητα εξεύρεσης του ελάχιστου απαραίτητου αριθμού των 21 μελών για την σύσταση δασικού συνεταιρισμού. Με βάση τις παραπάνω διατάξεις, η αναζήτηση νέων μελών μπορεί να διευρυνθεί πέρα από τα στενά όρια της τοπικής κοινότητας ή δήμου ώστε να συμπληρωθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός μελών και να δημιουργηθούν εύρωστοι και υγιείς δασικοί συνεταιρισμοί.
Οι τεθείσες από τον Ν. 4423/2016 προθεσμίες προσαρμογής των δασικών συνεταιρισμών που λειτουργούσαν κατά την ψήφισή του, έχουν λήξει στις 30 Ιουνίου 2020. Κάθε νέος ΔΑΣΕ συστήνεται και λειτουργεί πλέον σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον, στον Ν.4423/2016, προβλέπεται ότι δύο ή περισσότεροι ΔΑΣΕ μπορούν να συγχωνευτούν είτε με ίδρυση νέου, είτε με απορρόφηση ενός ή περισσότερων από άλλον. Αυτό δίνει την δυνατότητα σε υφιστάμενους ΔΑΣΕ με λίγα μέλη να συγχωνευθούν με άλλους και να ενώσουν τα μέσα που διαθέτουν, να μεγαλώσουν το κεφάλαιό τους και να επεκτείνουν έτσι τις δραστηριότητές τους.
Από την τήρηση του Μητρώου Δασικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Δασεργατών προκύπτει ότι στην Περιφέρεια Ηπείρου έχουν εγγραφεί στο Μητρώο 19 ΔΑΣΕ και συνολικά 508 Δασεργάτες, από τους οποίους οι 484 είναι μέλη σε ΔΑΣΕ. Στην Π.Ε. Ιωαννίνων λειτουργεί Ένωση Δασικών Συνεταιρισμών Εργασίας στην οποία είναι εγγεγραμμένοι 15 ΔΑΣΕ. Φυσικά πρόσωπα που δεν επιθυμούν την εγγραφή τους σε ΔΑΣΕ δύνανται να ασκήσουν το επάγγελμα του δασεργάτη δραστηριοποιούμενοι σε δασικές εργασίες ως «ελεύθεροι δασεργάτες».
Αναφορικά με τα μέτρα στήριξης των ΔΑΣΕ και Δασεργατών μελών αυτών, η εκμετάλλευση των δημοσίων δασών σήμερα γίνεται μόνο μέσω αυτών, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. […]
Τέλος, η Πολιτεία αναγνωρίζοντας τη δυσκολία του επαγγέλματος του δασεργάτη, το έχει εντάξει στα βαρέα επαγγέλματα.
Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η άποψη της υπηρεσίας μας είναι ότι δεν επιβάλλεται τροποποίηση των διατάξεων του Ν. 4423/2016, για την μείωση του ελάχιστου αριθμού ατόμων που απαιτούνται για την σύσταση ΔΑΣΕ. Άλλωστε, αυτός ήταν ένας από τους κυριότερους λόγους αναμόρφωσης και εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου περί δασικών συνεταιρισμών, καθώς είχε προκύψει κατακερματισμός αυτών σε ολιγομελείς ενώσεις ατόμων οικογενειακής απασχόλησης με σημαντικό πρόβλημα βιωσιμότητας».
Ο Σταύρος Καλογιάννης ενημέρωσε στελέχη Δασικών Συνεταιρισμών της Ηπείρου και δασεργάτες, για τις απόψεις του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας επί του θέματος.
