Παγκόσμια είδηση ο θάνατος του Μ. Γκορμπατσόφ. Σε ανθρώπινο επίπεδο, έχει ένα ενδιαφέρον η είδηση της απώλειάς του. Ήταν ένας πολιτικός που βρέθηκε σε μία ιστορική καμπή όπως το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ένας σταρ που επηρέασε την παγκόσμια κοινή γνώμη τη δεκαετία του ’80.
Πολιτικά όμως, νομίζω ότι δεν υπάρχει τίποτα πια να συζητηθεί, ούτε παράγει τίποτα νέο ο αναστοχασμός στον ρόλο που έπαιξε. Ό,τι ήταν να ειπωθεί και να γραφτεί έγινε.
Όπως δεν υπήρχε στην ουσία και “σοβιετικός” κομμουνισμός μετά το 1918-1920 ώστε να έχει νόημα κάποια συζήτηση για το σήμερα.
Ο σοσιαλισμός, ο κομμουνισμός, η αριστερά που παράγουν κάτι σήμερα μαζί με την πολιτική οικολογία, αναπτύχθηκαν μεταπολεμικά στη δυτική Ευρώπη, στη νότια Αμερική, σε απελευθερωτικά και αντιαποικιακά κινήματα σε όλον τον κόσμο. Μαζί με τις επαναστάσεις και τις λαϊκές εξεγέρσεις που είχαν προηγηθεί σε βάθος χρόνου με σημείο σταθμό το 1789, δίνουν δύναμη και έμπνευση στο σήμερα για όσους την αναζητούν.
Η Σοβιετική Ένωση ήταν μία έρημος του ολοκληρωτισμού και για τις ιδέες και για τον άνθρωπο. Χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι δεν πάλεψαν κι εκεί οι άνθρωποι για να ζήσουν όσο καλύτερα γίνεται- αυτός ο αγώνας τους ήταν που γέννησε και τον μεγάλο πατριωτικό πόλεμο το ’40 και κράτησε όρθιο το αντιναζιστικό μέτωπο.
Πάντα θα αγωνίζονται οι άνθρωποι. Αλλά μην ψάχνουμε σήμερα να βρούμε σημάδια και συμβολισμούς για το μέλλον στο πολιτικό πρόσωπο του Γκορμπατσόφ. Πιο πολύ τα νιάτα μας, για όσους ήταν νέοι τότε, ξεσυγυρίζει και δημιουργεί μία κάποια νοσταλγία. Αλλά η νοσταλγία δεν μας λυτρώνει από τις άγριες μέρες που ζούμε σήμερα. Ούτε κάνει καλύτερο το παρελθόν. Απλώς το απομακρύνει σε μία βολική λήθη.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
