Κυριακή 24.11.2024
More

    «Υψηλές πτήσεις» για τρόφιμα, εστίαση και ενοίκια

    Οριακή ήταν η επιβράδυνση του ρυθμού αύξησης του δείκτη τιμών καταναλωτή τον Σεπτέμβριο του 2024, καθώς διαμορφώθηκε σε 2,9% έναντι 3% τον Αύγουστο, με τις τιμές των τροφίμων, των ενοικίων αλλά και άλλων αγαθών και υπηρεσιών, όπως τα φάρμακα, τα ασφάλιστρα, η εστίαση, να συνεχίζουν να ασκούν έντονες πληθωριστικές πιέσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός στο εννεάμηνο του 2024 διαμορφώνεται σε 2,8%, κοντά στην πρόβλεψη του προϋπολογισμού για πληθωρισμό 2,7%, ενώ ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός στο δωδεκάμηνο Οκτωβρίου 2023 – Σεπτεμβρίου 2024 είναι 3%. Πάντως, οι γεωπολιτικές εξελίξεις και ειδικά το ενδεχόμενο επέκτασης του πολέμου στη Μέση Ανατολή κάθε άλλο παρά μπορούν να θεωρηθούν παράγοντες αποκλιμάκωσης των τιμών, ενώ την ίδια ώρα παραμένει ανοιχτό το μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία. Το πιο ανησυχητικό στοιχείο ίσως, όπως είχε επισημανθεί και κατά τη δημοσιοποίηση των εκτιμήσεων της Eurostat για τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή πριν από λίγες ημέρες, είναι ότι στην Ελλάδα καταγράφεται μεγάλη μηνιαία αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή, 1,8%, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).

    Η ετήσια αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή κατά 2,9% τον Σεπτέμβριο του 2024 οφείλεται στην αύξηση επιμέρους δείκτη τιμών κατά 3,2% της ομάδας «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε ψωμί (1,2%), κρέατα (2%), νωπά ψάρια (9,9%), ελαιόλαδο (38,9%), φρούτα (7,7%), λαχανικά διατηρημένα ή επεξεργασμένα (2,1%), ζάχαρη – σοκολάτες – γλυκά – παγωτά (5,6%), μεταλλικό νερό – αναψυκτικά – χυμούς φρούτων (6,5%). Καθοριστικό ρόλο έχει διαδραματίσει επίσης η αύξηση κατά 5,9% του δείκτη τιμών στην ομάδα «Στέγαση» λόγω κυρίως της αύξησης των ενοικίων, κατά 5,5% των τιμών σε εστίαση – ξενοδοχεία, κατά 3,7% στην ομάδα «Υγεία» λόγω κυρίως της αύξησης των τιμών στα φάρμακα (κατά 4,9%), ενώ σημαντικές αυξήσεις καταγράφηκαν στα δίδακτρα (3,5%) σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, αλλά και σε υπηρεσίες, όπως τα ασφάλιστρα υγείας (14%).

    Ανατιμήσεις σε τρόφιμα είχαμε και σε μηνιαία βάση, και δη στα φρούτα (9,1%), στα λαχανικά (7,3%), στις πατάτες (4,2%), στα πουλερικά (2,5%), ενώ η αύξηση στα ενοίκια κατοικιών συνεχίζεται, όπως φαίνεται, κάθε μήνα. Σε ανοδική τροχιά βρέθηκαν επίσης οι τιμές του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού (7,4% και 1% αντιστοίχως σε σύγκριση με τον Αύγουστο), ενώ αντιθέτως υποχώρησαν κατά 4,9% οι τιμές των καυσίμων. Η τάση αυτή, πάντως, δύσκολα θα διατηρηθεί τον Οκτώβριο, καθώς ήδη οι τιμές των υγρών καυσίμων στη λιανική έχουν αυξηθεί το τελευταίο δεκαήμερο. Ενδεικτικά, η μέση –πανελλαδικά– τιμή της αμόλυβδης από 1,751 ευρώ/λίτρο την 1η Οκτωβρίου, διαμορφώθηκε σε 1,769 ευρώ/λίτρο στις 9 Οκτωβρίου.

    Η σημαντική αύξηση του δείκτη τιμών καταναλωτή τον Σεπτέμβριο του 2024 σε σύγκριση με τον Αύγουστο του 2024 (δηλαδή η μηνιαία μεταβολή κατά 1,8%) υπενθυμίζεται ότι είναι η μεγαλύτερη που καταγράφηκε μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, αλλά και η μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση που έχει καταγραφεί στην Ελλάδα από την αρχή του έτους. Εν μέρει, ωστόσο, πρόκειται για τις «παραδοσιακές» ανατιμήσεις στις οποίες προβαίνει σημαντικό μέρος της αγοράς τον Σεπτέμβριο, αξιοποιώντας και την αυξημένη ζήτηση που υπάρχει μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Αυτό φαίνεται και από τα διαχρονικά στοιχεία για τις μηνιαίες μεταβολές του δείκτη τιμών καταναλωτή, όπου ειδικά τον Σεπτέμβριο καταγράφονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών σε σύγκριση με τον Αύγουστο, και μάλιστα σε είδη που δεν πωλούνται την προηγούμενη περίοδο υπό καθεστώς εκπτώσεων.

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ

    ΔΗΜΟΦΙΛΗ