Τον ρόλο μίας ξεχωριστής, ιδιαίτερης και πρωτοποριακής έκδοσης για την τοπική συγγραφική δραστηριότητα διεκδικεί το πόνημα του Πέρου Μπέχλη, που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες με τον ευρηματικό τίτλο «Τα χνάρια π’ αφήκαμαν».
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ο Πέρος Μπέχλης, επιμελούνταν και παρουσίαζε την εκπομπή με τίτλο «Ανωνύμων λέξεις» στο κρατικό ραδιόφωνο, με προσωπικές ιστορίες ανθρώπων της πόλης, με κοινό τους χαρακτηριστικό την επαγγελματική τους δραστηριότητα, με επαγγέλματα που είτε ήδη είχαν χαθεί ή είχαν πάρει την κατιούσα. Ο σαμαρτζής, ο καρεκλάς, ο βιβλιοδέτης και άλλοι είχαν ανοίξει τις ψυχές τους στον Πέρο Μπέχλη και είχαν μιλήσει για την προσωπική τους διαδρομή, την πορεία τους στο επάγγελμα, και μέσα από τις διηγήσεις τους προέκυψε η ιστορία της καθημερινότητας των Ιωαννίνων και των περιχώρων από τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, μέχρι το 1990.
Τρεις δεκαετίες μετά, η σκέψη του Πέρου Μπέχλη, ήταν να μεταφερθούν οι διηγήσεις αυτές, που είχαν διασωθεί σε μαγνητοταινίες, στον γραπτό λόγο κάτι έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα δύσκολο. Η επιλογή όμως που έκανε ακόμη δυσκολότερο τον τελικό στόχο ήταν η αυτούσια, λέξη προς λέξη, μεταφορά των διηγήσεων, έστω κι αν στον γραπτό λόγο είναι εξαιρετικά δύσκολο να μεταφερθεί η ντοπιολαλιά, ή το γλωσσικό ιδίωμα κάθε περιοχής.
Το αποτέλεσμα όμως με τη βοήθεια της Εύας Χατζηπαυλή, που ήταν η επιμελήτρια της έκδοσης, ήταν εξαιρετικό, τέτοιο που δικαιώνει απόλυτα τον τίτλο του βιβλίου για τα χνάρια που ο καθένας από τους πρωταγωνιστές άφησε στο πέρασμά του από τη ζωή. Όταν οι προφορικές αφηγήσεις γίνονται κείμενα, μεταφέρουν ή κρύβουν μέσα τους, την πολιτισμική, τη λαογραφική και τη γλωσσολογική τους αξία. Ο συγγραφέας μίλησε στο ITV για το βιβλίο του αυτό, και είχε την ευκαιρία να θυμηθεί κάποιες από τις αξέχαστες εκείνες στιγμές των διηγήσεών τους που φανέρωναν, όπως αναφέρει μία ενδόμυχη διάθεση να γίνει γνωστό το δικό τους άγνωστο παρελθόν.
«Είναι κομμάτια που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της πόλης, αναπλάθοντας την ατμόσφαιρα μίας άλλης εποχής, πριν και μετά τον πόλεμο. Πολλά από τα λεγόμενά τους τότε, μου φαίνονται ακόμη και σήμερα, οικεία. Στους νεώτερους τα κείμενα αυτά δίνουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν την πόλη και το παρελθόν του, μέσα από ανθρώπους που το έζησαν, περιέχοντας στοιχεία απαραίτητα για τη διατήρηση της πολιτισμικής μας ταυτότητας», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Μπέχλης.
Του ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
