Ο ρυθμός της κλιματικής αλλαγής στα βάθη των ωκεανών μπορεί να είναι έως και επτά φορές μεγαλύτερος από ότι σήμερα, έως τα μέσα του αιώνα, ακόμα και αν οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μειωθούν δραματικά, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι διαφορετικές αυξήσεις θερμοκρασίας σε διαφορετικά βάθη μπορεί να έχουν τεράστιες επιπτώσεις για την άγρια ζωή των ωκεανών. Είδη που στηρίζονται το ένα στο άλλο για την επιβίωσή τους ενδέχεται να «αποσυνδεθούν», καθώς μεταναστεύουν προκειμένου να επιβιώσουν. Στη νέα έρευνα, οι επιστήμονες μελέτησαν την «ταχύτητα κλίματος» (climate velocity) έναν δείκτη που αποτυπώνει την ταχύτητα την οποία χρειάζονται τα είδη προκειμένου να παραμείνουν στις ενδεδειγμένες για την επιβίωσή τους θερμοκρασίες, καθώς οι ωκεανοί υπερθερμαίνονται.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Climate Change, αποκάλυψε ότι διαφορετικά σημεία των ωκεανών θα αλλάξουν σε διαφορετικό βαθμό καθώς αυξανόμενα επίπεδα αερίων του θερμοκηπίου κατευθύνονται προς τα βάθη των ωκεανών.
Παράλληλα η έρευνα κάνει λόγο για «ραγδαία επιτάχυνση» της έκθεσης της στήλης ύδατος στην κλιματική αλλαγή μέχρι το δεύτερο μισό του αιώνα. Η μελέτη χρησιμοποίησε κλιματολογικά μοντέλα για να εκτιμήσει αρχικά τα σημερινά επίπεδα της «ταχύτητας κλίματος» σε διαφορετικά βάθη του ωκεανού και στη συνέχεια τους μελλοντικούς ρυθμούς με βάση τρία διαφορετικά σενάρια: κατά το πρώτο οι εκπομπές αρχίζουν να μειώνονται από τώρα, κατά το δεύτερο η μείωση σημειώνεται στα μέσα του αιώνα και κατά το τρίτο στο οποίο οι εκπομπές συνεχίζουν να αυξάνονται μέχρι το 2100.
Ο καθηγητής Jorge García Molinos του ιαπωνικού Hokkaido University, που συνυπογράφει τη μελέτη, αναφέρει ότι τα ευρήματά (της έρευνας) δείχνουν ότι η βιοποικιλότητα του βυθού ενδέχεται να βρίσκεται σε τεράστιο κίνδυνο, «καθώς έχει προσαρμοστεί σε πολύ πιο σταθερά θερμικά περιβάλλοντα». Προς το παρόν, η υπερθέρμανση του πλανήτη ωθεί είδη που ζουν σε όλα τα στρώματα του ωκεανού να μετακινούνται, από την επιφάνεια μέχρι και 4 χιλιόμετρα κάτω από αυτή, το καθένα με διαφορετικούς ρυθμούς.
Σύμφωνα με την έρευνα, ακόμα και στο πιο αισιόδοξο σενάριο, στη μεσοπελαγική ζώνη, δηλαδή 200 μέτρα με 1 χιλιόμετρο κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, η «ταχύτητας κλίματος» θα αυξηθεί από τα 6 χιλιόμετρα ανά δεκαετία στα 50 χιλιόμετρα μέχρι το δεύτερο μισό του αιώνα. Όμως στην ίδια περίοδο, η «ταχύτητα κλίματος» θα μειωνόταν στο μισό στην επιφάνεια της θάλασσας. Με τους σημερινούς ρυθμούς η «ταχύτητα κλίματος» θα τριπλασιαστεί ακόμα και αν οι εκπομπές μειωθούν δραματικά.
Ο καθηγητής Anthony Richardson, του πανεπιστημίου του Queensland και ένας από τους δέκα συγγραφείς της έρευνας, δήλωσε στον Guardian Australia: «Αυτό που μας ανησυχεί πραγματικά είναι ότι όσο κινούμαστε προς τα βάθη του ωκεανού, η “ταχύτητα κλίματος” κινείται με διαφορετικούς ρυθμούς». Το γεγονός αυτό μπορεί να «αποσυνδέσει τα είδη που βασίζονται σε οργανισμούς σε διαφορετικά επίπεδα». Για παράδειγμα, ο Ρίτσαρντσον εξηγεί ότι ο τόνος ζει στη μεσοπελαγική ζώνη, μεταξύ 200 και 1000 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, όμως στηρίζεται σε είδη πλαγκτόν που ζουν κοντά στην επιφάνεια.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, «η υπερθέρμανση ήδη απορροφάται από την επιφάνεια των ωκεανών και πρόκειται να αναμειχθεί με τα βαθύτερα νερά». Αυτό σημαίνει ότι «η θαλάσσια ζωή στα βάθη του ωκεανού θα αντιμετωπίσει κλιμακούμενες απειλές από την υπερθέρμανσή του μέχρι το τέλος του αιώνα, ό,τι και αν κάνουμε αυτή τη στιγμή».
