Σάββατο 20.04.2024
More

    Boris Charmatz: «Τρώω πολύ και αν σταματήσω να χορεύω, χάθηκα»!

    Χορευτής, χορογράφος και επικεφαλής της ομάδας Terrain, ο Μπορίς Σαρμάτς υποβάλλει τον χορό σε φορμαλιστικούς περιορισμούς, οι οποίοι αναδιατάσσουν το πεδίο των δυνατοτήτων. Αγαπά να φαντάζεται τα πιο απίθανα πράγματα και μετά να τα υποβάλλει στη δοκιμασία του πραγματικού.

    Στο Flip Book (2008) αναρωτήθηκε αν μπορεί να φτιάξει κανείς μια παράσταση «αντιγράφοντας» όλες τις εικόνες ενός βιβλίου (συγκεκριμένα ενός τόμου για τον θρυλικό χορογράφο Μερς Κάνινγκχαμ και την ομάδα του). Στο enfant, που είχαμε την τύχη να δούμε πέρσι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, ο ανήσυχος Γάλλος (γεννηθείς το 1973 στο Σαμπερί) επιχείρησε να ανακαλύψει τι θα συνέβαινε αν οι χορευτές (26 παιδιά και 9 ενήλικοι) σταματούσαν να κινούνται – αν η ακινησία, η απόλυτη μυϊκή χαλάρωση, γινόταν η συνθήκη παραγωγής μιας χορευτικής σύνθεσης. Τα αποτελέσματα ήταν συναρπαστικά.

    Από το 2009 ως το 2018 ήταν διευθυντής του Musée de la danse / Centre chorégraphique national de Rennes et de Bretagne που εδράζεται στη Ρεν της Γαλλίας. Το 2019 δημιούργησε τη δική του ομάδα με την ονομασία Terrain. O Σαρμάτς έχει παρουσιάσει μια σειρά πρωτοποριακών παραστάσεων χορού, από το Aatt enen tionon (1996) έως το 10000 gestes (2017), ενώ παράλληλα συνεχίζει να δραστηριοποιείται ως χορευτής και ερμηνευτής σε συνεργασία με τον Médéric Collignon, την Anne Teresa De Keersmaeker και τον Tino Sehgal.

    Το 2015, ύστερα από πρόσκληση της Tate Modern, παρουσίασε το «If Tate Modern was Musée de la danse?», ένα πρότζεκτ «συλλεκτικό», φτιαγμένο από μια σύνθεση παλαιότερων χορογραφιών που φιλοξενήθηκαν στους χώρους του μουσείου, σε μια προσπάθεια του Σαρμάτς να φέρει τον χορό σε απρόσμενες τοποθεσίες. Την ίδια χρονιά εγκαινίασε τη χορευτική σεζόν στην Opéra National de Paris με το έργο 20 dancers for the XX century, στο πλαίσιο του οποίου προσκάλεσε είκοσι χορευτές του κλασικού μπαλέτου να ερμηνεύσουν σόλο έργα του 20ού αιώνα στους δημόσιους χώρους του Palais Garnier.

    Έχει γράψει βιβλία, όπως το Entretenir – Α propos d’une danse contemporaine μαζί με την Isabelle Launay, το Je suis une école (Editions les Prairies Ordinaires, 2009) και το Emails 2009-2010 σε συνεργασία με τον Jérôme Bel.

    Ο Μπορίς Σαρμάτς είναι αναμφισβήτητα ένας χορογράφος ερωτευμένος με το παράδοξο, με το αντισυμβατικό, με το αναπάντεχο. Αρέσκεται να βγάζει τον χορό στους δρόμους ως πράξη απελευθέρωσης και επαναπροσδιορισμού των όρων και των χώρων διεξαγωγής του. To 2015 κατέλαβε την κεντρική πλατεία της πόλης Ρεν και για 12 ώρες κάλεσε τους κατοίκους να χορέψουν ασταμάτητα όλα τα είδη χορού. Στο κάλεσμά του ανταποκρίθηκαν 16.000 άνθρωποι.

    Φέτος, στη νέα του δουλειά με τίτλο infini, που θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στην Πειραιώς 260, ο Σαρμάτς φέρνει επί σκηνής μία ακόμα δημιουργική φαντασίωση που τείνει να αναιρέσει τα δεδομένα του χορού. «Τι θα συνέβαινε αν οι χορευτές σταματούσαν να μετρούν;» είναι το νέο ερώτημα που θέτει στην ομάδα του και στους θεατές. Εδώ και αιώνες οι χορευτές μετράνε βήματα μέχρι το 4, το 6 ή το 8 και μετά πάλι από την αρχή. Στις σύγχρονες χορογραφίες χρησιμοποιούνται ενίοτε πιο περίπλοκα συστήματα μέτρησης. Τι θα γινόταν, ωστόσο, αν οι χορευτές μετρούσαν ως το διηνεκές; Τι θα συνέβαινε αν οι αριθμοί σηματοδοτούσαν μια εγκατάλειψη, ένα πέρασμα, μια μεταμόρφωση επ’ άπειρον;

    — Στο «enfant», που είδαμε πέρσι στο Φεστιβάλ Αθηνών, επιχειρήσατε να δημιουργήσετε μια χορογραφία με προϋπόθεση τη μη-κίνηση. Στο «infini», που θα δούμε σε λίγες μέρες, φιλοδοξείτε να δημιουργήσετε μια παράσταση χορού με προϋπόθεση το μη-μέτρημα των βημάτων. Φαίνεται πως βάζετε πάντα μια «αδύνατη» συνθήκη ως αφετηρία στη δουλειά σας. Δεν ξέρω πώς θα το χαρακτήριζα, ίσως είναι μια πρόκληση ή μια ιδέα που με κυνηγάει. Στο enfant αφετηρία ήταν η αναρώτηση: «Τι θα συμβεί αν οι χορευτές μείνουν αδρανείς; Αν σταματήσουν να κινούν τους μυς τους;». Αυτό, φυσικά, αμφισβητούσε το DNA μιας χορογραφίας. Γιατί το DNA μιας χορογραφίας είναι να είσαι ενεργός.

    ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ

    ΔΗΜΟΦΙΛΗ