Τα 50 χρόνια της μεταπολίτευσης μπορούν να θεωρηθούν ένα ιστορικό γεγονός αφού είναι ένα κορυφαίο σημείο για τη δημοκρατία μας.
Όχι μόνο γιατί τελείωσε ένα φαύλο καθεστώς αυταρχισμού με την πτώση της χούντας που αποτελεί και ορόσημο για τα δίκαια του λαού μας, αλλά και γιατί ακολούθησε αυτή η μακρά δημοκρατική περίοδος στην οποία άλλαξε κυριολεκτικά η Ελλάδα και έγινε ένα προηγμένο κράτος που ξεχωρίζει στην Ευρώπη και διεθνώς.
Η επέτειος από μόνη της δεν αρκεί για αναστοχασμούς που να μπορούν να δώσουν και νέα πνοή. Το είδαμε άλλωστε και με τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821 ότι η δημόσια συζήτηση περιορίζεται στα αφιερώματα ή τις ιστορικές εκθέσεις, και δεν είναι εύκολο να αποτελέσει ένα κεντρικό δημόσιο θέμα που να αγγίζει τους πολίτες. Κι αυτό εξηγείται ως ένα βαθμό ακριβώς γιατί ο κόσμος ζει στο σήμερα, έχει τα δικά του προβλήματα και προτεραιότητες και βλέπει το παρελθόν περισσότερο ως ιστορία παρά ως έμπνευση.
Και είναι η συγκυρία, οι καιροί μας σήμερα που θέτουν και τα νέα προτάγματα που έχουν να κάνουν, αν τα κοιτάξουμε κι αλλιώς και με την επέτειο της δημοκρατίας μας.
Γιατί βλέπουμε ότι παγκοσμίως υπάρχει μεγάλη ανησυχία από τους πολέμους και μείζονα προβλήματα από την κλιματική κρίση και τις οικονομικές ανισότητες. Είναι καιροί μεγάλης ταραχής.
Και είναι και ζήτημα πια και η δημοκρατία, η οποία δεν είναι δεδομένη ακόμα και για τις προηγμένες χώρες. Αυταρχικές κυβερνήσεις, περιορισμός της αντιπροσωπευτικότητας, όργανα και θεσμοί που λαμβάνουν αποφάσεις για τις ζωές μας χωρίς αιρετότητα, ειδικά στην οικονομία, μετατόπιση της ισχύος σε σκληρά συμφέροντα πέραν της πολιτικής.
Στους καιρούς μας οι μεγάλες κοινωνικές κατακτήσεις όπως το 8ωρο και οι εξασφαλισμένοι μισθοί που θεωρήθηκαν δίκαιη και δεδομένη κατάκτηση των εργαζομένων μετά το 1974, ανήκουν πια σε ένα θολό τοπίο.
Και στοιχεία όπως το φυσικό περιβάλλον έχουν γίνει σημεία μεγάλης ανησυχίας.
Πόσο δεδομένη είναι πια η ζωή που ξέραμε; Και πόσα έχουν αλλάξει από όλα εκείνα που νομίζαμε ότι δεν θα αλλάξουν ποτέ; Υπάρχει ακόμα η προοπτική της ευημερίας και της προόδου;
Και μόνο που θέτουμε πια τέτοια ερωτήματα, σημαίνει ότι μπαίνουμε και σε ένα νέο πλαίσιο, έχουμε μπει ήδη, στο οποίο η δημοκρατία έχει νέα ερωτηματικά δίπλα της. Το κοινωνικό ζήτημα παραμένει ανοιχτό ή ανοίγει ξανά με νέους όρους.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ