Λογαριασμοί, ενοίκια και φόροι. Εκεί κατευθύνεται σχεδόν το 70% του εισοδήματος των καταναλωτών, με τις δαπάνες για πληρωμές λογαριασμών να αποτελούν με διαφορά τη μεγαλύτερη δαπάνη ως ποσοστό του εισοδήματός τους.
Παράλληλα, χαμηλές παραμένουν οι προσδοκίες τους για το επόμενο διάστημα, με σχεδόν έναν στους δύο να αναμένει το πρώτο 6μηνο του 2023 αύξηση των δαπανών για πληρωμές λογαριασμών, αλλά και για αγορές προϊόντων.
Σύμφωνα με την εξαμηνιαία έρευνα καταναλωτικού κλίματος λιανεμπορίου του ΣΕΛΠΕ, που υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του εργαστηρίου Eltrun του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών με δείγμα 1.500 καταναλωτών, οι δαπάνες για λογαριασμούς (ΔΕΚΟ) αντιπροσώπευαν τον Νοέμβριο του 2022 το 33% του εισοδήματος, έναντι 30% τον περυσινό Δεκέμβριο και 25% τον Δεκέμβριο του 2020.
Οι δαπάνες για αγορές προϊόντων αντιπροσωπεύουν το 29% του εισοδήματος, ενώ οι δαπάνες για τα ενοίκια το 17% από 15% τον περυσινό Δεκέμβριο. Μειωμένες ωστόσο είναι οι δαπάνες για την πληρωμή φόρων (18% από 20% τον περυσινό Δεκέμβριο).
Χαμηλά επίσης παγιώνεται ο δείκτης καταναλωτικού κλίματος τον τελευταίο χρόνο, καθώς τον Νοέμβριο του 2022 αυτός διαμορφώθηκε στο -61, χαμηλότερα δηλαδή σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2019, που είναι μήνας βάσης. Ωστόσο, παρουσιάζει βελτίωση σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022 (-64), αν και παραμένει σε σημαντικά χαμηλά επίπεδα.
Σε γενικές γραμμές οι καταναλωτές δεν θεωρούν ότι είναι μια καλή περίοδος για να κάνουν αγορές, εκτιμώντας μάλιστα πως είναι ίσως η χειρότερη τα τελευταία τρία χρόνια για να πραγματοποιήσουν μεγάλες αγορές για το σπίτι (όπως έπιπλα, μεγάλες ηλεκτρικές συσκευές κ.λπ.).
Αντίθετα, αναμένουν αύξηση δαπανών για την κάλυψη βασικών αναγκών το επόμενο εξάμηνο, ενώ εκτιμούν πως θα περικόψουν δαπάνες για υπηρεσίες και διασκέδαση. Οι πληθωριστικές πιέσεις και το κύμα ακρίβειας έχει μειώσει τον τελευταίο χρόνο τις προσδοκίες των καταναλωτών, οι οποίοι από τη μια βλέπουν να ξοδεύουν περισσότερα για την κάλυψη των αναγκών τους και από την άλλη να συρρικνώνουν τα έξοδά τους για διασκέδαση.
Οπως αποτυπώνουν ευρήματα της έρευνας, το 55% θεωρεί ότι το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι δαπάνες για λογαριασμούς κοινής ωφελείας θα είναι αυξημένες, ενώ μόλις το 17% έχει αντίθετη άποψη. Σχεδόν ένας στους δύο καταναλωτές, ήτοι το 48%, αναμένει αύξηση των δαπανών για αγορές προϊόντων κατά το ίδιο διάστημα, με ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 18% να εκτιμά πως αυτές θα μειωθούν.
Μειωμένες αναμένει το 40% να είναι οι δαπάνες για υπηρεσίες (εστίαση, εισιτήρια), με σχεδόν δύο στους δέκα να θεωρούν πως αυτές θα αυξηθούν. Σχετικά ουδέτερη είναι η μέτρηση σε σχέση με τη φορολογία, για την οποία το 72% εκτιμά ότι θα μείνει αμετάβλητη, το 11% ότι θα παρουσιάσει μείωση και το 17% αύξηση.
