Πάσχουμε από μία όλο και πιο αναπτυγμένη «ηθικοποίηση» της πολιτικής και ίσως και της κοινωνικής μας ζωής. Όλο και πιο συχνά ακούγεται η φράση «πρέπει να αισθάνονται ντροπή» ή «να ζητήσεις συγγνώμη». Διενέξεις που μπορούν να λυθούν απλά με τη διατύπωση απλώς των επιχειρημάτων του καθενός ή έστω ακόμα ακόμα και σε μία δικαστική αίθουσα αν είναι τόσο ανίκανα τα δύο μέρα στη συνεννόηση, καταλήγουν συχνά σε ένα διαρκή και ανελέητο ηθικό πόλεμο για το ποιος είναι ανώτερος του άλλου.
Στην πολιτική το «συγγνώμη» χρησιμοποιείται ήδη για να ξεφύγει ο πολιτικός από τις ευθύνες του. Κερδίζει όποιος το πει πιο γρήγορα και φαίνεται πιο συντετριμμένος.
Το «συγγνώμη» όμως κατά την άσκηση εξουσίας έχει ρόλο και λειτουργεί διαπαιδαγωγικά μόνο όταν γίνεται η απαρχή διόρθωσης των λαθών και εκκίνηση μίας άλλης κατεύθυνσης. Το να συνεχίζεις στο ίδιο μοτίβο δεν σημαίνει και κάποια κάθαρση.
Στο κοινωνικό δε πεδίο, μοιάζει όλο και περισσότερο ότι ζητούμενο γίνεται να πάψει να μιλά ο αγανακτισμένος, ο διαφωνών ή το θύμα, να «δέσει» το στόμα τους ώστε να μην ταρακουνιέται με «άηθη» τρόπο η ηρεμία της κανονικότητας, παρά να ηχήσει παράφωνα το αίτημα της αλλαγής, της διόρθωσης, μιας νέας πιο δίκαιης συνθήκης για όλες τις πλευρές.
Κι από δίπλα η επίκληση του παρελθόντος διαρκώς, άλλοτε ως τιμωρητικό προηγούμενο για όποιον πρέπει να είναι αιώνια κατηγορούμενος («θυμάσαι τι έκανες τότε;») και άλλοτε ως διαρκές προσόν για όποιον είναι ηθικά δικαιωμένος στο διηνεκές («όταν έχω κάνει τόσα είμαι δικαιωμένος»).
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
